IN MEMORIAM Σίμος Τσιλίκας (1941 – 2025) Γράφει ο δικηγόρος Αντ. Βενέτης
Posted on 8 Απρ, 2025 in Τα Παιδοπολίτικα | 0 comments
ΚΑΘΕ θάνατος συμπαιδοπολίτη μας, με συγκλονίζει γιατί μαζί του παίρνει και μια ιστορία που χάνεται. Ιστορίες συγκλονιστικές του Ανταρτοπολέμου (1946-1949) , με θύματα κι απ’ τις δυο πλευρές.
Ο εκλιπών ΣΙΜΟΣ ΤΣΙΛΙΚΑΣ ήταν παιδί ανταρτών, αλλά-αν και αριστερόφρων- ευγνωμονούσε τις παιδοπόλεις, τη Βασιλική Πρόνοια και την κα Μελά για την παρέμβαση τους σε θέμα βαριάς αναπηρίας που είχε απ’ το χωριό του.
Διαβάστε παρακάτω το IN MEMORIAM του Αντ. ΒΕΝΕΤΗ, δικηγόρου-συμπαιδοπολίτη και φίλου του Σίμου, και θα καταλάβετε πολλά που η προπαγάνδα του ΚΚΕ και της “ακαδημαϊκής” ομάδας του αποσιωπούν εκκωφαντικά ή κατασπιλώνουν απαξιώνοντάς τα…, (Στ.Γ.Κ.)
=======================================
IN MEMORIAM Σίμος Τσιλίκας (1941 – 2025)
(εφημερίδα “Καθημερινή”, 2-4-25)
“Του ταίριαζε το λεχθέν από τον Μ. Ναπολέοντα «ο αληθινός ηρωισμός είναι να είναι κανείς ανώτερος από τις ατυχίες της ζωής».
Μικρό παιδί κατά την αιματηρή εμφύλια διαμάχη της δεκαετίας του 1940, με πατέρα σκοτωμένο αντάρτη του ΔΣΕ και μητέρα στη φυλακή ως συνεργάτιδα των ανταρτών, η ζωή έπληξε τον μικρό Σίμο σ’ ένα χωριό του Έβρου με τον πιο σκληρό τρόπο, που είχε σαν αποτέλεσμα να απωλέσει το αριστερό του πόδι πάνω από το γόνατο.
Ο παππούς του τον προώθησε στις Παιδοπόλεις που είχαν ιδρυθεί με πρωτοβουλία της βασίλισσας Φρειδερίκης.
Με την αμέριστη συμπαράσταση της «Βασιλικής Πρόνοιας», τοποθετείται στο πόδι του τεχνητό μέλος, κάτι πρωτοποριακό για την εποχή του.
Έκτοτε, ο Σίμος όπως έλεγε «δεν επιβίωσα απλώς αλλά επέζησα!»
Και με την ισχυρή του θέληση, την ευφυΐα, και το πνεύμα αριστείας που κυριαρχούσε στις Παιδοπόλεις και την κουλτούρα τους κατά την οποίαν η ζωή απαιτεί ατομική προσπάθεια, μετά 12ετή παραμονή στις Παιδοπόλεις, εξήλθε φοιτητής της Ιατρικής Σχολής και, εν τέλει, από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, γιατρός.
Άσκησε λίαν επιτυχώς και ευδοκίμως το επάγγελμά του στην πόλη της Κοζάνης, εις την οποίαν απέσπασε την καθολική εκτίμηση των κατοίκων της.
Τίποτε δεν τον εμπόδισε από τα χρόνια της Παιδόπολης και μετά να έχει μια απολύτως φυσιολογική ζωή και ουδέποτε υπήρξε μεμψίμοιρος για ό,τι του συνέβη στα πρώτα χρόνια της ζωής του.
Κέρδισε, έτσι, το στοίχημα της ζωής μ’ έναν τρόπο που περιγράφει ο ομότεχνός του γιατρός, ο Ευαγγελιστής Λουκάς: «Αγωνίζεσθε εἰσελθεῖν διὰ τῆς στενῆς πύλης».
Και για τον Σίμο, η πύλη προς τη ζωή υπήρξε λίαν στενή αλλά, το επαναλαμβάνω, με την αμέριστη συμπαράσταση της «Βασιλικής Πρόνοιας» την διέβη…
Πάντα εξέφραζε τη βαθιά του ευγνωμοσύνη για όσα του προσέφερε η Παιδόπολη και τα χρόνια της τα χαρακτήριζε τα καλύτερα της ζωής του.
Δε ξέχασε, όμως, και την κληρονομιά της πατρικής του οικογενείας.
Έτσι, στα πανεπιστημιακά του χρόνια υπήρξε γραμματέας των «Λαμπρακηδων» στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και παρέμεινε αριστερός μέχρι τον πρόσφατο θάνατό του.
Ανεγνώριζε, όμως, ευθαρσώς τον σωτήριο ρόλο που έπαιξαν στη ζωή του οι παιδοπόλεις.
Τον συνάντησα στην Παιδόπολη «Άγιος Δημήτριος» Θεσσαλονίκης, όταν επανήλθα από τη «Λαϊκή Δημοκρατία» της Ουγγαρίας, εις την οποίαν μεταφέρθηκα βιαίως από τα βουνά της Ηπείρου από τους αντάρτες του ΔΣΕ και εισήχθην σ’ αυτήν με αίτηση του πατρός μου.
Έκτοτε, μας συνέδεσε ένας ισχυρός δεσμός φιλίας που διετηρήθη αμείωτος μέχρι την εκδημία του.
Στις συναντήσεις μας δεκάδες χρόνια μετά την Παιδόπολη, αναπολούσαμε τα χρόνια της μακρινής μας νιότης, κατά την οποία η Ελληνική Πολιτεία, σε χρόνους δύσκολους, σε μια φλεγόμενη χώρα, ανταποκρίθηκε άξια στα ανήλικα παιδιά της που είχαν ανάγκη την φροντίδα και την προστασία της.
Το περιβάλλον της, εξάλλου, μας παρείχε την απαιτούμενη ψυχική ηρεμία, χωρίς ίχνος πολιτικής καθοδήγησης, χωρίς να μας δηλητηριάζουν μάταιοι φανατισμοί και ανώφελα μίση.
Έτσι, η Παιδόπολη στάθηκε στέρεο βάθρο για να βγει ο Σίμος νικητής της ζωής.
Θα παραθέσω και ένα άγνωστο περιστατικό που μου είχε διηγηθεί.
Στις Εθνικές Εορτές, τα παιδιά του Γυμνασίου της Παιδόπολης παρελαύναμε μαζί με τα Γυμνάσια κ.λπ. της Θεσσαλονίκης, στον παραλιακό δρόμο της πόλης.
Έτυχε σε μια τέτοια περίπτωση να μας επισκεφθεί η επικεφαλής της «Βασιλικής Πρόνοιας», η Αλεξάνδρα Μελά, νύφη του Μακεδονομάχου Παύλου Μελά.
Είχε μια φήμη κάπως αυταρχικής γυναίκας.
Παρά ταύτα, άκουε με κατανόηση τα παράπονα και τις προτάσεις των τροφίμων (βλέπε το βιβλίο του καθηγητή της Γαλλικής Φιλολογίας, Σταύρου Καλαϊτζόγλου, «ΤΑ ΠΑΙΔΟΠΟΛΙΤΙΚΑ από την απώλεια στην καταλλαγή», σελ. 96-100, ” Η “ανταρσία”).
Ερώτησε σχετικώς τον Σίμο και τον Θανάση Πασελούδη, ο οποίος είχε κομμένο χέρι από τον καρπό και είχε απωλέσει και ένα μάτι.
Της απάντησαν ότι λόγω της αναπηρίας των παρέμειναν στην Παιδόπολη.
Τους προσεκάλεσε να μεταβούν στη Θεσσαλονίκη και να παρακολουθήσουν μαζί την παρέλαση.
Έτσι, την παρακολούθησαν από μπαλκόνι του πολυτελούς ξενοδοχείου της πόλης, το Μεντιτεράνιαν, και με το απαραίτητο πλούσιο μενού.
«Ένιωθα σαν πρίγκιπας», έλεγε ο Σίμος.
Πολύ αργότερα του ζήτησαν να είναι ομιλητής σε πάνελ για πρόσφατο τότε εκδοθέν από την αριστερά βιβλίο για τις Παιδοπόλεις.
Τους εξήγησε ότι οι Παιδοπόλεις υπήρξαν γι’ αυτόν σωτήριες και από τα 12 χρόνια της ζωής του σ’ αυτές διατηρεί τις καλύτερες αναμνήσεις.
Φυσικά, δεν επέμεναν.
Για τις γυναίκες της ζωής του, την πιστή του σύντροφο και σύζυγο, Ελπίδα, την μονάκριβη κόρη του, Έβελυν, σπουδαία αρχιτέκτονα με μεταπτυχιακές σπουδές στο Χάρβαρντ των ΗΠΑ, τον εγγονό του που φέρει το όνομά του, θα μπορούσε να λεχθεί από τον αξέχαστο φίλο μου, τα λόγια του Λόρδου Βύρωνα, πριν πεθάνει στο Μεσολόγγι: «κι όμως έζησα και δεν έζησα ματαίως»…
Σαν ύστατο χαιρετισμό στον ξεχωριστό και αξιομνημόνευτο φίλο μου, που διέβη την Αχερουσία λίμνη τον Μάρτιο του 2025 θα του έλεγα
-Τι καλά που σε γνώρισα…
Η φωτογραφία (πάνω αριστερά) είναι τραβηγμένη στους καταρράκτες της Έδεσσας, την 7.6.1959.
Αριστερά διακρίνεται ο αείμνηστος φίλος μου, Σίμος Τσιλίκας, που θυμίζει αρρενωπό ηθοποιό του Χόλυγουντ, και δεξιά ο υπογραφόμενος.
Τρόφιμοι αμφότεροι της Παιδόπολης «Άγιος Δημήτριος» Θεσσαλονίκης, σε μία εκδρομή αυτής.
Άλλη μια εκδρομή που ενθυμούμαι είναι στην Κοζάνη, την επομένη της αυτοκτονίας του Αμερικανού Νομπελίστα συγγραφέα Έρνεστ Χέμινγουεϊ, 2-7-1961 την οποία σχολιάσαμε με τον αξέχαστο φίλο μου.
Πάντως, μου θυμίζει κάπως και ένα ποίημα του Καβάφη:
«Απ’ τον Καιρό. Είν’ όλ’ αυτά τα πράγματα πολύ παλιά —
το σκίτσο, και το πλοίο, και το απόγευμα.»
Αντώνης Ν. Βενέτης, δικηγόρος Αθηνών
