"Ο λόγος ο εφήμερος βαστά μόνο μια μέρα
το άρωμά του όμως κρατεί και νύχτα και ημέρα"
Στ.Γ.Κ., Νοε. 2010

Διαγραφές και επαναφορές… (Χ.ν., 27-1-2025)

 

 

 

 

ΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΦΟΡΕΣ

 

  • Οι ανθρώπινες σχέσεις είναι όπως τα λουλούδια: τις φροντίζεις, “ανθίζουν”, τις παραμελείς, σε “παρατούν!”

 

ΕΡΧΟΝΤΑΙ στιγμές στη ζωή που δ ι α γ ρ ά φ ο υ μ ε ονόματα, πιθανόν προσθέτοντας άλλα στα κιτάπια μας. Για πολλούς, αυτή η προσθαφαίρεση θεωρείται φυσιολογική, ως ανανέωση. Για άλλους είναι ουδέτερη, ενώ για ορισμένους είναι επώδυνη. Είναι και φορές που ε π α ν α φ έ ρ ο υ μ ε γνωριμίες που βρίσκονταν σε λήθαργο: είτε πρόκειται για συμμαθητές ή συμφοιτητές μας, είτε για γνωριμίες από το στρατό και τις επόμενες δεκαετίες. Σπάνιες είναι οι αδιατάρακτες “δια βίου” σχέσεις, και ευτυχείς όσοι τις έχουν.

 

ΚΙ ΕΤΣΙ κι αλλιώς, οι σχέσεις μας με τους άλλους είναι πλημμυρίδα ή άμπωτη, στις οποίες καταλυτικός είναι ο χρόνος, αλλά και η μνήμη.

 

ΜΕ ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ όλα και όλοι αλλάζουμε. Με τις ανθρώπινες σχέσεις συμβαίνει, “οι δρόμοι” μας με τους άλλους να παίρνουν διαφορετικές κατευθύνσεις. Κι αυτό, επειδή το περιεχόμενο και η ιεράρχηση των αξιών μας μεταβάλλονται, ή επειδή το επιβάλλουν οι διαφορετικές συνθήκες ζωής. Οι αλλαγές που επισυμβαίνουν γύρω μας, άλλοτε είναι φυσιολογικές κι άλλοτε βίαιες. Έτσι, διαπιστώνουμε ότι κάποιες παλιές “καλές” μας σχέσεις, δεν συνταιριάζουν πια με την εποχή μας. Αυτό το ε ύ θ ρ α υ σ τ ο των ανθρωπίνων σχέσεων, δεν καθιστά τις εμπειρίες μας λιγότερο πολύτιμες, ούτε και τη μνήμη μας μειωμένης δεκτικότητας.

ΕΙΜΑΣΤΕ από τη φύση όντα ευαίσθητα και πολύπλοκα. Ας πούμε, η πανδημία, με τις άπειρες απώλειες συγγενών, φίλων, γειτόνων, συνεργατών, συναδέλφων, γνωστών κ.ά., αποτέλεσε μια εντονότατη και ιστορικά αξιοσημείωτη χρονική καμπή των τρόπων ζωής και συμπεριφοράς μας, με αναγκαστικές δ ι α γ ρ α φ έ ς πολυαγαπημένων προσώπων. Χωρίς, ευτυχώς, την παντελή εξάλειψή τους από τη μνήμη. Και πώς να λησμονήσεις τους γελαστούς συναδέλφους σου στο σχολείο, τους συνεργάτες σου στα “Χ.ν.”, τους ευπροσήγορους γείτονές σου, τους έστω μακρινούς κι ακριβούς συγγενείς σου; Όλοι τους, ή σχεδόν όλοι, δεν υπήρξαν πολύτιμοι για σένα;

 

ΤΟ ΝΑ ΔΙΑΓΡΑΨΕΙΣ έναν τηλεφωνικό αριθμό από τον κατάλογο ή το κινητό σου, μπορεί να αντιπροσωπεύει πιθανόν το τέλος μιας χαμένης στο χρόνο σχέσης που συμπαρασύρει κι όλα τα συνακόλουθα συναισθήματα: αναμνήσεις, ωραίες και άσχημες στιγμές που συνδέθηκαν με το πρόσωπο αυτό. Μπορεί και να μη σημαίνει τίποτε από τα παραπάνω, αν τα άτομα αυτά υπήρξαν ανάξια της αγάπης σου και σου φέρθηκαν «σκάρτα». Όμως, ανεξάρτητα από το ότι μια δυνατή μνήμη δεν υποκύπτει εύκολα σε διαγραφές, το αρνητικό συναίσθημα που σου δημιουργείται από ένα κακοπροαίρετο άτομο, είναι ικανό να το συμπαρασύρει στον κόσμο της λησμονιάς… Τέτοια πρόσωπα έρχονται και παρέρχονται. Αρκεί να έχουμε τη διαίσθηση να προβλέπουμε μια κακή μελλοντική συμπεριφορά τους, ώστε να τα απομακρύνουμε ή να απομακρυνθούμε εμείς έγκαιρα. Δεν διστάζουμε να διατεινόμαστε πως τον τάδε τον είχαμε “φίλο” για είκοσι χρόνια, τον δείνα για τριάντα χρόνια, τον άλλο για δέκα. Δεν μιλάμε τότε για ευαίσθητες σχέσεις, αλλά για στενά ε ξ υ π η ρ ε τ ι κ έ ς, συμφεροντολογικές, ελλιποβαρείς…

ΜΙΛΑΜΕ για εκείνα τα «αρπακτικά» που μόλις πάρουνε αυτό που θέλουν από σένα, «παίρνουν των ομματιών τους» και εξαφανίζονται. Μάλιστα, αφήνουν το κόστος της κακοπιστίας τους πάνω σου και, συκοφαντώντας, λένε πως εσύ είσαι η α ι τ ί α του «διαζυγίου» σας! Σε τέτοιες περιπτώσεις δεν υφίσταται ενσυναίσθηση, ούτε καν στοιχειώδες συναίσθημα. Απλά κλείνει ένας κύκλος γνωριμίας, με αρνητικό πρόσημο. Γνωριμίες, με “ημερομηνία λήξης”, πολλές στη ζωή μας. Αρκεί να τις αντέχουμε…. Όλα αυτά δεν σημαίνουν απαραίτητα ότι είναι αδύναμες ή ασήμαντες παρόμοιες σχέσεις. Αντίθετα, αποκαλύπτουν μια ε π ι π ο λ α ι ό τ η τ α της οποίας το αποτέλεσμα -η κακή εμπειρία-, μας πλουτίζει καθιστώντας μας πιο προσεκτικούς στα επόμενα στάδια της ζωής μας.

 

ΜΙΚΡΟΣ αναστοχασμός μάς πρέπει, ώσπου να ξαναβρούμε την ισορροπία μας. Εξάλλου, όταν οι διαπροσωπικές μας σχέσεις δεν βασίζονται στον αλληλοσεβασμό και την αλληλοκατανόηση, είναι περιττό να συνεχίζονται. Αν συνεχώς αισθανόμαστε “ένοχοι” ή “ριγμένοι” από μια αποτυχημένη σχέση, απαιτείται η αναθεώρηση του modus vivendi και της κοσμοθεωρίας μας. Οι σωστοί φίλοι και οι πραγματικοί συγγενείς αλληλοϋποστηρίζονται. Διαφορετικά οι σχέσεις κλονίζονται. Αλλά, η χειρότερη περίπτωση είναι όταν διαρραγεί η αλληλοεμπιστοσύνη μας. Η αμφισβήτηση της ειλικρίνειας του άλλου θα γεννήσει την αμφιβολία των προθέσεών του που, με τη σειρά της, θα δημιουργήσει την έχθρα και ίσως την προδοσία.

 

ΕΝΑ ΑΠΟ τα θετικά (;) του fb, για το οποίο δεν τρέφω και μεγάλη εκτίμηση, είναι ότι με αφορμή τον εορτασμό των 100 χρόνων του «Πανορμιτείου» Γυμνασίου Σύμης (1922-2022)-του πρώτου σχολείου διορισμού μας (1968-1974), παλιοί μαθητές, δικοί μου και της συζύγου μου Χριστίνης, βρήκαν την ευκαιρία για επανασύνδεση και έκφραση, μέσω fb, των σναισηατων τους… Έτσι, επανήλθαν στη μνήμη ονόματα, αναμνήσεις και φωτογραφίες που εμπεριέχονται σε ένα υπέροχο συλλογικό ιστορικό άλμπουμ που εξέδωσαν οι μαθητές μας εκείνοι. Ονόματα, όπως Μανώλης, Νικήτας, Αλέξανδρος, Σεβαστη Κ., Σαράντης, Φιλήμονας, Κώστας, Ευαγγελία, Μαρία Ο και Μαρία Κλ., Γεωργία, Σεβαστή Ν., Άννα, Μαρία Κ., Χάρης κ.ά., μας τα λένε διαδικτυακά, όπως τότε πριν από 50 χρόνια! Η ωριμότητα που φέρνει ο χρόνος, συγχωρεί πολλές αδεξιότητες εκείνων των χρόνων… Αλλά, και με το τελευταίο βιβλίο μου “Τα παιδοπολίτικα” (2023), πόσων δεκάδων συμπαιδοπολιτών μου τα ονόματα και οι ζωές τους, δεν «επανήλθαν» στο προσκήνιο της μνήμης, μέσω της ιστοσελίδας μου; Με πόσους από αυτούς στο τηλέφωνο, δεν τα λέμε με τις ώρες; Λες και ήταν “μιας ημέρας πορεία” ολόκληρη η μετέπειτα ζωή μας.

 

… ΤΕΛΙΚΑ, το να διατηρούμε σχέσεις με άτομα, λόγω συνήθειας ή “τί θα πει ο κόσμος, αν… ;”, παρά τα φαινόμενα αμετάκλητης φθοράς τους, δεν βοηθά ούτε εμάς, ούτε και τους άλλους στη συνέχιση μιας εξισορροπημένης ζωής. Άλλες φορές πάλι, μια παλιά “μπιστική φιλία” μπορεί να αναζωπυρωθεί κάτω από νέες συνθήκες, πιο ώριμες και χαρούμενες, και να αναδειχθεί περισσότερο πλούσια και ανθρώπινη από κάθε προηγούμενη.

 

ΟΛΑ νομίζουμε πως είναι θέμα εσωτερικής αυτογνωσίας και του τί θέλουμε απ’τη ζωή μας. Σε συνάρτηση φυσικά, πάντα με τη δυναμικότητα της προσωπικότητάς μας και την ευθυκρισία που διαθέτουμε. (24-1-2025)

 


Σχολιάστε