Μικρή εμπειρία μεγάλου γεγονότος
Posted on 24 Ιουλ, 2024 in Σχόλια | 0 comments
ΕΙΚΟΣΙ Ιουλίου 1974 (20-7-74):
Μικρή εμπειρία
Πρώτο καλοκαίρι στο Κιλκίς. Γυμνάσιο Αρρένων. Είχα πάρει μετάθεση από τη Σύμη για Μακεδονία. Άφηνα ένα ονειρικό νησί, στο οποίο πρωτοδιορίστηκα ως καθηγητής Ξ.Γ. και επέστρεφα στα πάτρια εδάφη. Τα καλοκαίρια στο Κιλκίς είναι ζεστά, το κλίμα ηπειρωτικό, στο γραφείο ιδρώναμε…
20 Ιουλίου 1974.
Ήμασταν με τον Θεοδόση, συνάδελφο καθηγητή Φυσικών, ως εφημερεύοντες καθηγητές στο σχολείο. Πρέπει να ήταν ημέρα Πέμπτη. Δεν είχαμε πολλή δουλειά. Είχαμε, όμως ένα τρανζιστοράκι από το οποίο ακούγαμε τις καταιγιστικές ειδήσεις.
Ήδη η κατάσταση ήταν εκρηκτική: Ο Μακάριος στις 19 του Ιούλη, από το βήμα του ΟΗΕ κατάγγειλε το χουντικό πραξικόπημα του Ιωαννίδη στην Κύπρο, που στόχευε στη δολοφνία του. Μόλις που γλίτωσε από τον βομβαρδισμό του προεδρικού μεγάρου στη Λευκωσία (15 Ιουλίου) από τους εγκάθετους του “αόρατου” Ιωαννίδη. Έτσι, ο Τούρκος Πρωθυπουργός, Μπουλέντ Ετζεβίτ, άρπαξε την ευκαιρία που του δδόθηκε (ενημερώνοντας φυσικά τον τότε υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, τον Κίσσινγκερ). Μια ευκαιρία που επιζητούσε χρόνια η Άγκυρα. Ισχυρίστηκε ο Ετζεβιτ αργότερα, ότι δεν επρόκειτο για εισβολή στην Κύπρο, αλλά για «ειρηνική επέμβαση!» (όπως είθισται να λένε οι Τούρκοι τις εισβολές τους σε ξένα εδάφη). Σκοπός της; Η “επαναφορά”, λέει, της συνταγματικής τάξης στο νησί που είχε διασαλευθεί από το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου. Εισέβαλε μια μέρα μετά, στις 20 Ιουλίου 1974, με όλα τα μέσα (γη, αέρας, θάλασσα) στη βόρεια Κύπρο (Κερύνεια, Μόρφου, Καρπασία) που ήταν σχεδόν ανοχύρωτη.
Στις 12 το μεσημέρι, ακούμε από το ραδιοφωνάκι ότι η στρατιωτική χούντα κήρυξε “γενική επιστράτευση” στην Ελλάδα και πως όλοι οι μάχιμοι πολίτες οφείλαμε να περάσουμε επειγόντως από τα αστυνομικά τμήματα στα οποία υπαγόμασταν. Για να πάρουμε τα “Φύλλα Πορείας”. Έτσι κλείσαμε βιαστικά το σχολείο, αφού διασφαλίσαμε τα Αρχεία, παραδώσαμε το κλειδί στον επιστάτη μας, τον Γρηγόρη -έναν καταπληκτικό άνθρωπο- και επιστρέψαμε με λεωφορείο στη Θεσσαλονίκη.
Το ίδιο απόγευμα, εγώ βρέθηκα να υπηρετώ στη Νέα Σάντα (Κιλκίς) τόπος κατάταξής μου, με εκατοντάδες άλλους μαζί. Περάσαμε από την είσοδο, περιμέναμε να μας δώσουν ρούχα και οπλισμό. Λόγω καλοκαιριού πολλοί από μας ήλθαν στο στρατόπεδο με τις σαγιονάρες. Πέρασαν μερικές μέρες, έρχονταν διάφοροι “καραβανάδες”, έφεδροι, λοχαγοί κ.α. Τους ρωτούσαμε πότε θα πάρουμε ρούχα και οπλισμό, η απάντησή τους ήταν ότι δεν ξέρουν, ή ότι δεν υπάρχει υλικό! Άνοιγαν μπροστά μας στρατιωτικές κασόνες και αντί για όπλα, έβγαζαν… φάρμακα ή οτιδήποτε άλλο, εκτός από τα αναγκαία για μια τόσο κρίσιμη περίσταση της ιστορίας. Η χούντα είχε κατακλέψει, πουλήσει, κρύψει οπλισμό και στρατιωτικό υλικό. Ίσως ελπίζοντας σε εμφύλιο στη χώρα…
Κάτσαμε στη Νέα Σάντα, με τους χουντικούς έτοιμους να μας στείλουν στην Κύπρο, χωρίς οπλισμό και ένδυση. Αντιλαμβάνεσστε το σφαγείο που θα ακολουθούσε.
Μετά από μερικές μέρες από την έλευση του Κ. Καραμανλή από το Παρίσι (24-7-1974) και τη μεθοδική αποκατάσταση της Δημοκρατίας, ήλθε και η λήξη της επιστράτευσης. Ευτυχώς! Διαφορετικά θα πηγαίναμε στο άγνωστο, χωρίς φυσικά γυρισμό. (Στ.Γ.Κ.)
