Κυπριακό και Ελληνική Δημοκρατία. Μετά 50 χρόνια… (Χ.ν., 18-7-24)
Posted on 18 Ιουλ, 2024 in Κείμενα | 0 comments
ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΚΑΘΕ κατάκτηση, όπως και κάθε γεωγραφική απώλεια έχουν το τίμημά τους. Η ελευθερία και η δημοκρατία ανέκαθεν υπήρξαν πανάκριβες στην απόκτησή τους: αμείλικτοι και διαρκείς πόλεμοι, ανυπολόγιστες ανθρώπινες απώλειες, εξανδραποδισμοί, δολοφονίες, διώξεις, εξορίες, φυλακίσεις… Μια ματιά στον τρίχρονο ρωσοουκρανικό πολέμο ή στον Ισραηλοπαλαιστινιακό, λέει πολλά. Λέει δε περισσότερα η, μετά 50 χρόνια, κατάσταση του Κυπριακού.
Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ μπορεί να είναι το καλύτερο πολίτευμα από τα άλλα, αλλά είναι και το πιο ευάλωτο. Η προδοτική ενέργεια της χούντας, πρώτα το 1967 (ήμουν στην Κύπρο τότε), με την εκβιαστική αμερικανική φιλοτουρκική “διπλωματία” (Σάϊρους Βανς) για απόσυρση της ελληνικής στρατιωτικής δύναμης (ΕΛΔΥΚ-Κ), αργότερα του Ιωαννίδη με το να ανατρέψει τον Μακάριο (15 Ιουλίου 1974), είχε για τον Ελληνισμό καταστροφικές συνέπειες: δόθηκε στην Τουρκία, εγγυήτρια δύναμη της Κύπρου (με Αγγλία και Ελλάδα), η αναμενόμενη αφορμή για να εισβάλει στη μεγαλόνησο προκειμένου να σώσει (!) την κινδυνεύουσα τουρκοκυπριακή μειονότητα.
ΕΤΣΙ, στις 20 Ιουλίου του ’74, τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις πραγματοποιούν δύο εισβολές (“Αττίλας Ι και ΙΙ”) στο βόρειο τμήμα του νησιού. Αποτέλεσμα; Η κατοχή από τους Τούρκους του 36% του νησιού μέχρι σήμερα (φωτό).
ΑΠΟΤΟΚΟΣ εκείνων των φοβερών ημερών ήταν η παταγώδης κατάρρευση της εδώ λαομίσητης στρατιωτικής δικτατορίας (χούντα, 1967-1974) και η εσπευσμένη έλευση του Κωνσταντίνου Καραμανλή (1907-1998) από το Παρίσι. Έτσι αποκαταστάθηκε, με μύριους κινδύνους, η δημοκρατία στην Ελλάδα (24/7/1974). Το τίμημα; Η έκτοτε πεντηκονταετής κατοχή μεγάλου τμήματος της Κύπρου. Μάλιστα, χωρίς να φαίνεται μια κάποια ρλπίδα λύσης, έστω κι αν η Κύπρος σήμερα είναι μέλος της ΕΕ.
Ο ΚΑΘΕΝΑΣ αντιλαμβάνεται την έννοια της Δημοκρατίας, όπως τη φαντάζεται ο ίδιος (άμεση, αντιπροσωπευτική (έμμεση), “λαϊκή”, ομοσπονδιακή κ.λπ.). Όμως, ο σωστός ορισμός της αναφέρεται σε εκείνο το “πολιτικό σύστημα” που στηρίζεται στην αρχή της, δια της ελεύθερης ψήφου των πολιτών, κυριαρχίας της βούλησης της πλειοψηφίας, χωρίς να παραβλέπεται και αυτή της μειοψηφίας.
ΚΑΤΑ πόσον η δημοκρατία σήμερα λειτουργεί σύμφωνα με τη θέληση του λαού και το Σύνταγμα, όταν έχουμε αποχή από τις εκλογές ενός ποσοσστού του 60%, είναι προς προβληματισμό και συζήτηση…
ΣΧΕΤΙΚΟ με τη διαρκή δραματικότητα εκείνων, αλλά και προηγούμενων χρόνων, μάλιστα με προφητική διάθεση για τα μελλούμενα στο νησί, αποτυπώνει σε ένα του ποίημα ο Γ. Σεφέρης, όταν το επισκέφτηκε το 1953 (Σαλαμίνα της Κύπρος):
«Φίλοι του άλλου πολέμου, /σ’ αυτή την έρημη συννεφιασμένη ακρογιαλιά
σας συλλογίζομαι καθώς γυρίζει η μέρα—
Εκείνοι που έπεσαν πολεμώντας κι εκείνοι που έπεσαν χρόνια μετά τη μάχη˙/εκείνοι που είδαν την αυγή μέσ’ απ’ την πάχνη του θανάτου
ή, μες στην άγρια μοναξιά κάτω από τ’ άστρα,/νιώσανε πάνω τους μαβιά μεγάλα/τα μάτια της ολόκληρης καταστροφής˙κι ακόμη εκείνοι που προσεύχουνταν/όταν το φλογισμένο ατσάλι πριόνιζε τα καράβια:
«Κύριε, βόηθα να θυμόμαστε/πώς έγινε τούτο το φονικό˙
την αρπαγή το δόλο την ιδιοτέλεια,/το στέγνωμα της αγάπης˙
Κύριε, βόηθα να τα ξεριζώσουμε…» [Γ. Σεφέρης, Ποιήματα, Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄, «Σαλαμίνα της Κύπρος» (μικρό απόσπασμα), Ίκαρος, σελ.264-265, [Αθήνα, 1972, 1976]
(Στ.Γ.Κ., stcloris@gmail.com, efimeros logos)
