"Ο λόγος ο εφήμερος βαστά μόνο μια μέρα
το άρωμά του όμως κρατεί και νύχτα και ημέρα"
Στ.Γ.Κ., Νοε. 2010

Ο ειρηνόφιλος Στρατής ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ, φιλόλογος καθηγητής μας (1958)…

Posted on 18 Μάι, 2024 in Τα Παιδοπολίτικα | 0 comments

 

 

 

 

 

 

 

Ο ειρηνόφιλος Στρατής ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ

 

ΣΤΑ 1958 που εκδίδεται το βιβλίου του φιλόλογου καθηγητή μας Στρατή Βούλγαρη,

με τίτλο “Η Ελληνική Ιστορία Κατηγορεί τους ξένους Ιστορικούς”, τα ερείπια

και τα χιλιάδες θύματα που άφησε η Γερμανο-βουλγαρο-ιταλική Κατοχή, αλλά

κυρίως ο εμφύλιος, είχαν θέση ακόμη στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα: τόσο σε

υλικό πεδίο, όσο και σε επίπεδο νοοτροπίας.

Ο Βούλγαρης στο βιβλίο του, σε πολλά σημεία διακόπτει την κατά των ξένων

ιστορικών μυθολογική αφήγησή του, για να στηλιτεύσει την απανθρωπιά των

“καταραμένων πολέμων” που:


(…) “Όλες οι πολιτείες, απ’ την παληά τούτη εποχή, δοκιμαστήκανε

σκληρά με τους κ α τ α ρ α μ έ νο υ ς πολέμους, που σκορπίσανε

και σκορπάνε ακόμα σ΄όλη σχεδόν την έχταση της γης τις πιο θλιβερές

και τις πιο ανατριχιαστικές συφορές και το πιο αξιοδάκρυτο πένθος.

Κι‘ όμως, παρά τα μεγάλα κακά, που προκαλούνε, σαν τραγική ειρωνία

μάς τους εξαγιάζουνε και θέλουνε να μας κάνουνε και σήμερα ακόμα

(1958) με το ζόρι να πιστέψουμε, πώς τους ευλογεί το άγιο χέρι

τού θεού.

Κι‘ αντί να προσπαθήσουνε δλοι τους με κάθε θυσία να τους

εξαλείψουνε ολότελα σαν άγος και καταστροφείς της ανθρώπινης

ευτυχίας απ‘ τό πρόσωπο της γης, αντίθετα αγωνίζονται με

κάθε θεμιτό κι‘ αθέμιτο μέσο να τους δώκουνε ηθικό περιεχόμενο.

 

Πόσος κόλαφος κι‘ ειρωνία στην ανθρώπινη νοημοσύνη! πόση

εθελοτύφλωση κι‘ αυταπάτη! πόσος εμπαιγμός -στους ίδιους τους

τους εαυτούς, όταν θέλουvε να εξιδανικέψουνε την αισχρότητα

και την άλλη τους συμφορά! πόση ασέβεια και κοροϊδία στη θεία

δύναμη!

 

Και να σκεφτή κανείς, πώς μια τέτοια καθαγίασή τους θάπρεπε

να’ χη μπη από καιρό έκτος νόμου” (…)


[Αντιπολεμικές σελίδες από το έργο του Στρατή Βούλγαρη,

“Η Ελληνική Ιστορία Κατηγορεί τους Ξένους Ιστορικούς”

(1958), σελ. 61-62]



===============================================================================

 

ΑΝΤΙΠΟΛΕΜΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ (επιλογή)

Η αντιπολεμική λογοτεχνία και ποίηση αποτελεί ένα σημαντικό

κομμάτι της λογοτεχνικής παράδοσης. Σπουδαίοι συγγραφείς και

ποιητές έχουν αφιερώσει την πένα τους στην αποκήρυξη του πολέμου

και την υπεράσπιση της ειρήνης.

Ας δούμε μερικά αποσπάσματα από μεγάλους δημιουργούς:

 

  1. Γιάννης Ρίτσος – “Ειρήνη”:

“Τ’ όνειρο του παιδιού είναι η ειρήνη.
Τ’ όνειρο της μάνας είναι η ειρήνη.
Τα λόγια της αγάπης κάτω απ’ τα δέντρα είναι η ειρήνη…”

——————————————————-

2.-Ερίχ Μαρία Ρεμάρκ – “Τίποτα το νεώτερο από το δυτικό μέτωπο”(αποσπάσματα):

“Όταν οι ουλές απ’ τις λαβωματιές κλείνουν στο πρόσωπο του

κόσμου και μες στους λάκους που ‘ καψε η πυρακαϊά δένει

τα πρώτα της μπουμπούκια η ελπίδα

κι οι νεκροί μπορούν να γείρουν στον πλευρό τους και να

κοιμηθούν δίχως παράπονο ξέροντας πως δεν πήγε το αίμα

τους του κάκου, είναι η ειρήνη.”

=====================================================

3.-Λητώ Σεϊζάνη – “Το σπίτι και η οικογένειά μας”:

“Σαν άνθρωποι. Μικροί και μεγάλοι.
Σαν άνθρωποι που έχουν σπίτι και οικογένεια.
Σαν άνθρωποι που έχουν όνειρα και ελπίδες.
Σαν άνθρωποι που αγαπούν και αγαπιούνται.
Σαν άνθρωποι που θέλουν την ειρήνη.”

====================================

4.-Ναζίμ Χικμέτ – “Ειρήνη”:

“Ειρήνη είναι η μυρουδιά του φαγητού το βράδυ,
τότε που το σταμάτημα του αυτοκινήτου στο δρόμο

δεν είναι φόβος,
τότε που το χτύπημα στην πόρτα σημαίνει φίλος…”

=============================================

5.-Μπέρτολτ Μπρεχτ – “Ειρήνη”:

“Ειρήνη είναι τα σφιγμένα χέρια των ανθρώπων,
είναι το ζεστό ψωμί στο τραπέζι του κόσμου,
είναι το χαμόγελο της μάνας…”

===========================================

6.-«Η ειρήνη δίνει ψωμί στον γεωργό, ακόμα κι αν βρίσκεται

ανάμεσα στα βράχια, αντίθετα ο πόλεμος του φέρνει δυστυχία

κι αν ακόμα βρίσκεται στον πιο πλούσιο κάμπο.» -Μένανδρος

 

7.-«Κανένας δεν είναι τόσο ανόητος που να προτιμάει τον πόλεμο

απ’ την ειρήνη. Γιατί στον καιρό της ειρήνης τα παιδιά θάβουν

τους γονείς τους, ενώ αντίθετα στον καιρό του πολέμου οι γονείς

θάβουν τα παιδιά τους.» -Ηρόδοτος

==============================================================

8.-«Ο πόλεμος βρίσκεται έξω από τη δικαιοσύνη και το δίκαιο.»

-Κάρλο Σαλβιόλι

=============================================================

9.-«Ολόκληρη η οικογένεια των Εθνών θα πρέπει να εγγυηθεί στο

κάθε Έθνος ξεχωριστά πως κανένα Έθνος δεν θα του απειλήσει τις

πολιτικές του ελευθερίες, ούτε την εδαφική του ακεραιότητα.

Αυτή πρέπει να είναι η μοναδική βάση για τη μελλοντική ειρήνη

του κόσμου.»-Τόμας Γούντροου Γουίλσον

=============================================================

10.-«Τι άλλον μπορούν οι πόλεμοι, παρά αδιάκοπους πολέμους

να γεννήσουν;» -Τζον Μίλτον

===============================================================

 

 

 

ΘΑ ΥΠΑΡΞΕΙ, άραγε, ποτέ μια παγκόσμια οργάνωση για την αποτροπή

των πολέμων και την προάσπιση της ειρήνης;


Εδώ ΔΥΣΤΥΧΩΣ πάμε για αυξανόμενους πολέμους (Ρωσοουκρανικός,

Παλαιστίνη κ.λπ.), χωρίς καμιά παγκόσμια δικλειδα

δυναμικής αποτροπής τους…

 

Αναλογισθείτε μόνο τις εστίες πολέμου και την τρομοκρατία που

βασιλεύει στον πλανήτη, αλλά και τις δίκες που οι νικητές

σήμερα στήνουν σε βάρος των ηττημένων… Γενίκευση και

συμψηφισμός διαφθοράς πολιτικών.

ΕΤΣΙ, ειδικά σε εποχές οικονομικής ή άλλης κρίσης- όπως με

το πραξικόπημα στην Κύπρο- παραβιάζονται ευκολότερα από

τους ισχυρούς οι διεθνείς περί δικαίου νομικοί και ηθικοί

κανόνες. Αρκεί να βρεθούν, η κατάλληλη χρονική στιγμή και

οι “χρήσιμοι ηλίθιοι” από την άλλη πλευρά. Τέτοιους έχει

να επιδείξει πάρα πολλούς η παγκόσμια Ιστορία.

Η ΕΙΡΗΝΗ

“(…) Τ’ όνομά σου : Ειρήνη στα κλωνάρια του δάσους.
Τ’ όνομά σου : Ειρήνη στους δρόμους των πόλεων
Τ’ όνομά σου : Ειρήνη στις ρότες των πλοίων
Τ’ όνομά σου : ένας άρτος, βαλμένος στην άκρη της γης

που περίσσεψε

Τ’ όνομά σου : αέτωμα περιστεριών στον ορίζοντα.
Τ’ όνομά σου : αλληλούια πάνω στο Έβερεστ”


(Νικηφόρος Βρεττακος, “Μεγαλυνάρι”, 1971,

Μουσική Τερψιχόρη Παπαστεφάνου)

=============================================================================================

 

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ

 

Je vous écris de mon lit d’hôpital,
D’un pays qui n’est pas le mien.
«Engagez-vous», m’avait dit le général,
«allons, soyons de bons citoyens !
Ensemble, nous irons combattre le mal».
Mais le mal que j’ai vu en face de moi
N’était qu’un enfant venu d’ailleurs,
Tremblant de peur, éperdu d’effroi.
On devait lui avoir dit que le mal, c’était moi
Et que je devais périr afin que la vie lui soit meilleure.
Le général a pointé le doigt vers le mal
Et a ordonné : «feu, soldat, fais ton devoir» !
«Pardon mon général, je ne sais pas tuer,
On ne m’a appris qu’à aimer» !
Puis, j’ai vu Jean tomber, c’était mon ami.
Alors à mon tour, je suis devenu guerrier.
À l’autre bout de mon fusil, un cœur a éclaté.
Quand le mal a frappé très fort, je suis tombé.
On venait de me prendre une partie de mon corps.
Enfin, il me restait les yeux pour pleurer sur mon sort.
Le général est venu, a serré la main qui me restait
Et m’a dit : «Bravo soldat! Tu as servi avec amour la nation. Tu recevras, honneurs, médailles et pension».
«Quel amour mon général? Je n’ai ressenti que haine et souffrance ».
Mais le général était déjà parti en recrutement.
Les combattants du mal allaient manquer.
Des hommes reviennent d’un enfer que nous nommons «guerre»
Ils y ont laissé la santé, parfois un membre ou deux, souvent leur âme.
Des années plus tard, ils se demandent encore qui ou quoi ils ont servi:
Leur patrie ou bien d’obscurs intérêts?»

 

[Martial Noureau M.]


[Martial Noureau est l’auteur de plusieurs volumes présents en librairie et dans plusieurs bonnes bibliothèques, dont, L'Étoile du Vagabond (1998), Les Arrivants (1999) et Le rêve de Maria (1er tome paru en 2003 et le 2e à paraître en 2005)].

 

 

 

 


Σχολιάστε