Η Συνθήκη της Λωζάννης (1923) και οι πρόσφυγες (Χ.ν., 11-7-23)
Posted on 11 Ιουλ, 2023 in Σχόλια | 0 comments
Η ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΗΣ ΛΩΖΑΝΝΗΣ (1923) ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ
Ι.-ΜΕ τη Συνθήκη της Λωζάννης (9/7/1923) επιτυγχάνεται, χάρη στην εύστροφη και επιδέξια διπλωματία του Ελευθερίου Βενιζέλου (φωτό, 1), μια ειρήνευση στην περιοχή που διαρκεί 100 χρόνια τώρα! Η εθνική μας ολοκλήρωση καθώς και η κρατική μας οντότητα είναι αναγνωρισμένες διεθνώς. Αποτελούν κεκτημένα παρά τις αλλεπάλληλες και συχνές αμφισβητήσεις με επιθετικές πρακτικές της Τουρκίας.
Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ αξία της Συνθήκης της Λωζάννης έγκειται στο ότι όρισε τα εθνικά σύνορα Ελλάδας και Τουρκίας όπως είναι σήμερα καθώς και τα σύνορα πολλών άλλων περιφερειακών χωρών που παλαιότερα ανήκαν στην Οθωμανική ή άλλη Αυτοκρατορία. Δεν ήταν καθόλου εύκολο για τον Εθνάρχη μας, γνώστη και θαυμαστό βιρτουόζο της διπλωματίας εκείνης της εποχής, να επιτύχει για την ηττημένη και ταπεινωμένη Ελλάδα (Μικρασιατική Καταστρτροφή, 1922) έστω και κάποιους ευνοϊκούς όρους!
Η ΣΥΝΘΗΚΗ της Λωζάνης λειτουργεί μέχρι σήμερα ως ασπίδα και επίκληση των κυριαρχικών δικαιωμάτων μας, αλλά και της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας. Η Συνθήκη αυτή ουσιαστικά σήμανε το τέλος των παλαιών Αυτοκρατοριών στη γηραιά ήπειρο και την ταυτόχρονη απαρχή των σύγχρονων εθνικών κρατών που απαρτίζουν την περιοχή.
ΙΙ.- ΜΙΑ από τις “παράπλευρες απώλειες” αυτής της Συνθήκης είναι ότι με την υπογραφή της αρχίζει η αναγκαστική μετακίνηση πληθυσμών, ώστε τα μελλοντικά έθνη (ελληνικό, τουρκικό) να ομογενοποιηθούν. Το τρίτο και πολυπληθέστερο, λοιπόν, κύμα φυγής των Ελλήνων της Μικράς Ασίας και του Εύξεινου Πόντου, στο πλαίσιο της συμφωνίας ανταλλαγής των πληθυσμών, όπως συμφωνήθηκε μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, άρχισε χωρίς φυσικά να τηρούνται οι διεθνείς κανόνες μετακίνησης. Είχαν προηγηθεί οι διωγμοί των Ποντίων του Καυκάσου το 1920 από τους μπολσεβίκους και η βίαιη εκδίωξη του ελληνικού στοιχείου με τη Μικρασιατική Καταστροφή (1922). Το 1923 το δράμα θα κορυφωνόταν.
ΚΑΡΑΒΙΕΣ προσφύγων έρχονται από τα Δαρδανέλλια και τη Σμύρνη, μεταφέροντας στοιβαγμένους στο κατάστρωμα και τα αμπάρια ξεριζωμένους Έλληνες, για να τους αφήσουν σε κάποιο ελληνικό λιμάνι και από εκεί να προωθηθούν στα ενδότερα της «μητέρας πατρίδας». Η Κρήτη δέχθηκε χιλιάδες από αυτούς που δεν άργησαν να ενσωματωθούν και να αποτελέσουν έναν ισχυρό κορμό για την οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη του νησιού. Στα Χανιά φιλοξενήθηκαν δεκάδες οικογενειών προσφύγων που αργότερα δημιούργησαν την δραστήρια Αδελφότητα Μικρασιατών Νομού Χανίων – «Ο Άγιος Πολύκαρπος», το μνημείο προσφύγων καθώς και το Μουσείο Μικρασιατικής Μνήμης (φωτό, 2). Επειδή, μνήμη ναι, λήθη όχι. (Στ.Γ.Κ.)
============================
Προς τα πού θα γείρει το καράβι;
ΑΝΑΡΩΤΙΕΤΑΙ η εφημερίδα “Αυγή” (9-7-23) στο Editorial της: “Πρέπει ο ΣΥΡΙΖΑ να πάει αριστερά ή στο κέντρο; Είναι το ερώτημα που προβάλλει και θα εντείνεται το επόμενο διάστημα, ιδίως μετά την ανακοίνωση των υποψηφίων για την ηγεσία του κόμματος. Το επίδικο, ωστόσο, είναι εάν ο νέος ΣΥΡΙΖΑ θα στραφεί στην κοινωνία. Από το 2019 έως σήμερα το κόμμα μαζικοποιήθηκε, με αποκορύφωμα τη συμμετοχή στις εκλογές για την ανάδειξη του Αλέξη Τσίπρα. Η ένταξη δεκάδων χιλιάδων νέων μελών στις τάξεις του ΣΥΡΙΖΑ δεν καθρεφτίστηκε στην κοινωνία, στα σωματεία, στα πανεπιστήμια, στα επιμελητήρια, στους μαζικούς φορείς...”
ΑΛΛΑ, εδώ και 15 χρόνια, το συνονθύλευμα “ρευμάτων” (άλλοτε συνιστώσες) που αποτέλεσε την κομματική συνισταμένη ΣΥΡΙΖΑ είχε φυγόκεντρες τάσεις: Ο καθένας έλεγε δημόσια την άποψή του αποδεικνύοντας στην πράξη -και στο λαό- ότι δεν υπήρχε μια συντεταγμένη τακτική. Ούτε καν μια κοινά αποδεκτή “στρατηγική νίκης”. Η νίκη του 2015 που χάρισε στην “πρώτη φορά” αριστερή παράταξη την κυβέρνηση, ήταν τόσο μεθυστική, το όνομα Αλέξης Τσίπρας τόσο γοητευτικό, ώστε σήμερα, μετά τα “συντρίμια” της 25ης Ιουνίου να έχει χαθεί τελείως ο ιδεολογικός προσανατολισμός. Ο κόσμος της αριστεράς και όχι μόνο, φαίνεται πως ψήφιζε Τσίπρα και όχι ΣΥΡΙΖΑ!
“ΑΡΙΣΤΕΡΑ”, λοιπόν, ή “κέντρο”; Κι έτσι κι αλλιώς, το κόμμα για την ώρα μοιάζει με ακυβέρνητο καράβι. Ας βρεθεί πρώτα ο καπετάνιος κι έπειτα, με πυξίδα το μέλλον ας εκπονηθεί ένας ειδικός “χάρτης” σταθερού κυβερνητικού προσανατολισμού. Χωρίς διλήμματα πλοήγησης, χωρίς σκαμπανεβάσματα αλλά ψηφίζοντας το μεγάλο “Αναμορφωτή” που, με τον Αλεξανδρινό θα έλεγε:
“… Ισως δεν έφθασεν ακόμη ο καιρός.
Να μη βιαζόμεθα· είν’ επικίνδυνον πράγμα η βία.
Τα πρόωρα μέτρα φέρνουν μεταμέλεια.
Εχει άτοπα πολλά, βεβαίως και δυστυχώς, η Αποικία.
Ομως υπάρχει τι το ανθρώπινον χωρίς ατέλεια;
Και τέλος πάντων, να, τραβούμ’ εμπρός.»,
(Στ.Γ.Κ.)