Γιάννης Μαρκόπουλος (1939-2023) και “Ριζίτικα” (Χ.ν., 13-6-23)
Posted on 13 Ιουν, 2023 in Σχόλια | 0 comments
Γιάννης Μρκόπουλος (1939-2023) και “Ριζίτικα”: ένας συνθέτης της καρδιάς μας
ΑΝ υπάρχει κάποιος που μας έκανε να αγαπήσουμε τρελά την αυθεντική κρητική μουσική συνδυασμένη με το κρητικό δημώδες άσμα -τα ριζίτικα-, πολύ πριν βρεθούμε στο νησί, αυτός ήταν ο Γιάννης Μαρκόπουλος.
ΤΟ ΡΙΖΙΤΙΚΟ που μας συγκλόνιζε για την άφταστης γενναιότητας περιγραφή του, τον υπερτονισμό της έννοιας της φιλίας, τη γενναιόδωρη κι ακατανόητη, για μας, κρητική ψυχή, ήταν το συγκλονιστικό “Μάνα κι αν έρθουν οι φίλοι μου…” που ακούγαμε κι ανατριχιάζαμε.
ΓΙ ΑΥΤΟ, ο πρώτος δίσκος που αγοράσαμε στη Θεσσαλονίκη και ακούγαμε νύχτα-μέρα στη Σύμη στα μέσα του 1971, ήταν τα “Ριζίτικα” (φωτό, 1) του Μαρκόπουλου. Που με την ανυπέρβλητη, την αναντικατάστατη φωνή του μοναδικού Νίκου Ξυλούρη, μας έκαναν να “περι-διαβάζουμε” νοερά σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της ηρωικής μεγαλονήσου.
Ο ΔΙΣΚΟΣ στην αρχή ήταν σχεδόν απαγορευμένος διότι υπήρχε η χουντική λογοκρισία της εποχής! Οι χουντικοί θεωρούσαν πως τα περισσότερα από τα ριζίτικa του δίσκου έκρυβαν επαναστατικά και «αντιστασιακά» μηνύματα-άρα ήταν επίφοβα και επικίνδυνα! Αλλά, ήταν τόσο αγράμματοι οι άνθρωποι/κριτές που δεν αντιλαμβάνονταν ότι επρόκειτο για δημώδη άσματα που γράφτηκαν, τραγουδήθηκαν και τραγουδιούνται, εδώ και αιώνες στην Κρήτη.
ΑΡΓΟΤΕΡΑ, στη Νομική και στο Πολυτεχνείο (1973) το ¨”Πότες θα κάνει ξεστεριά…”, είχε ταυτιστεί με ένα νέο εθνικό ύμνο των αγωνιζόμενων φοιτητών-ένα πραγματικό τραγούδι για ξεσηκωμό!
Ο ΔΙΣΚΟΣ ξεκίνησε να ηχογραφείται μόνο στα 1971, με το Ν. Ξυλούρη που, έτσι κι αλλιώς, είχε στο αίμα του το ριζίτικο. Κανείς άλλος, μετά από αυτόν, δεν τα τραγούδησε τόσο αισθαντικά και με τόσο καθάρια αγγελική φωνή. Βέβαια, μας έκανε εντύπωση η χρήση ορισμένων πρωτότυπων οργάνων των οποίων όμως ο ιδιάζων ήχος αποτέλεσε και θέμα ενδιαφέροντος από τους ξένους.
ΔΕΝ είναι, λοιπόν, διόλου τυχαίο το διεθνές ενδιαφέρον για τα “Ριζίτικα” του Μαρκόπουλου. Ιδιαίτερα από τους Γάλλους. Έτσι, η επιβράβευση αυτής της σπουδαίας δουλειάς, έτυχε, τον Μάρτιο του 1976, να γίνει από τη γαλλική Ακαδημία “Charles Cross” στον τομέα της διεθνούς λαϊκής μουσικής. Κάτι που συνέβαινε για πρώτη φορά στην Ελλάδα.
ΦΥΣΙΚΑ, ο Γιάννης Μαρκόπουλος, δεν είναι μόνο τα Ριζίτικα. Είναι και πολλές άλλες πρωτότυπες μουσικές που θα μείνουν δίπλα στους κορυφαίους μας μουσικοσυνθέτες, ως αθάνατες. (Στ.Γ.Κ.).
========================
Μικροπολιτικά ποικίλα
-(εσω-συριζαίικα) Όσο πλησιάζουμε στις δεύτερες εκλογές (25/6), η εξάντληση θα ζωγραφίζεται αυξανόμενη στα πρόσωπα των δυο ουσιαστικά μονομάχων. Οι δημοσκοπήσεις μπορεί να λένε ό,τι θέλουν, τον τελευταίο λόγο έχει η ψήφος. Για την ώρα και με δεδομένο τον τρόπο που διεξάγεται ο προεκλογικός αγώνας, δεν φαίνεται να αλλάζουν πολύ οι συσχετισμοί (21/5). Όμως, τη μεγάλη υπαρξιακή αγωνία την έχει πρωτίστως η αξιωματική αντιπολίτευση -ο ΣΥΡΙΖΑ. Φαίνεται πως το κόμμα έχει μπει σε μια πτωτική πορεία μη αναστρέψιμη. Πολλά θα εξαρτηθούν από το νέο αποτέλεσμα, οποιοδήποτε κι αν είναι αυτό. Ούτως ή άλλως θα προκληθεί αναβρασμός και αναζήτηση όχι των αιτίων, αλλά των υπαιτίων της πτώσης. Το βάρος αναπόφευκτα θα πέσει στην ηγεσία που μέχρι τώρα παραμένει αρχηγοκεντρική -καθαρή “αριστερή” στάση. Θα ακολουθήσει, άραγε, η αμφισβήτηση από στελέχη του κόμματος; Αν ο κ. Τσίπρας θελήσει παρόλα αυτά, να παραμείνει στην προεδρία του κόμματος, θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι οι άλλοι θα απαιτήσουν να γίνουν αλλαγές τουλάχιστον στη λήψη αποφάσεων. Να είναι συλλογικές και όχι του ενός ανδρός…
-(λαϊκή Βουλή) Αν λείπει μια χαρακτηριστική σκηνή των ημερών, αυτή είναι της λαϊκής” Βουλής που στηνόταν σχεδόν κάθε μέρα στην προ ανακαίνισης της Δημοτικής Αγοράς εποχή στο χώρο μπροστά-κάτω από τη σκιά ενός δέντρου (φωτό, 2). Θα φροντίσει Δήμος, ώστε να διαμορφωθεί ο χώρος έτσι που να παρέχει εκ νέου τη δυνατότητα σε “θεριακλήδες” σχολιαστές της επικαιρότητας, να έχουν το στέκι τους; (Στ.Γ.Κ.)
