Ο κακός γείτονας (Χ.ν., 23-5-22)
Posted on 23 Μάι, 2022 in Δοκιμές, Κείμενα | 0 comments
Ο ΚΑΚΟΣ ΓΕΙΤΟΝΑΣ-2022
- “Οι καλοί φράχτες κάνουν τους καλούς γειτόνους” (αγγλική παροιμία)
ΕΧΟΥΜΕ την κακοτυχία να γειτονεύουμε με μια άκρως επικίνδυνη Τουρκία του Ερντογάν, που έχει παρόμοιες αναθεωρητικές βλέψεις με τον Πούτιν. Τις οποίες, ο τελευταίος, έθεσε σε εφαρμογή με τον απηνή και πολύνεκρο πόλεμό του εναντίον της Ουκρανίας!
Ο ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΣΜΟΣ συνίσταται σε αυθαίρετη ερμηνεία παλαιών διεθνών Συνθηκών περί συνόρων (Συνθήκη Λωζάννης, 1923) βασιζόμενος κυρίως στην εξοπλιστική υπεροχή (;) του επιτιθέμενου. Έτσι αποσκοπείται η ανασύσταση παλαιών Αυτοκρατοριών (ΕΣΣΔ, Οθωμανική Αυτοκρατορία) με τη χρήση βίας παρακάμπτοντας το διεθνές δίκαιο.
ΓΙΑ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ, η Τουρκία προβάλλει συστηματικά νέες απαιτήσεις σε Αιγαίο-Ανατολική Μεσόγειο (Κύπρος), μολονότι η ίδια κι εμείς ανήκουμε στην ίδια στρατιωτική Συμμαχία (ΝΑΤΟ)· το “βρείτε-τα μεταξύ σας” των τρίτων (ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ) είναι μια υπεκφυγή ανάληψης ευθυνών που ευνοεί την Τουρκία. Δυστυχώς, είμαστε καταδικασμένοι να συμβιώνουμε ως δυο “άσπονδοι φίλοι”, συγκάτοικοι στην ίδια πολυκατοικία! Στην οποία, παρά τις εκατέρωθεν καθημερινές “αυστηρές” ρηματικές ανακοινώσεις, κάθε φορά που γίνονται εναέριες παραβιάσεις της, η Τουρκία παραποιώντας την πραγματικότητα, υποστηρίζει ότι η Ελλάδα είναι “ο μεγαλύτερος κίνδυνος” γι αυτήν!
… ΑΠ΄ΤΑ ΛΙΓΑ πράγματα που δεν μπορούμε να επιλέξουμε στη ζωή είναι οι γονείς και οι γείτονές μας! Η αρνητική στάση τους καθιστά την καθημερινότητά μας κόλαση. Η γειτνίαση με κακούς ή καλούς γείτονες δεν είναι τωρινό φαινόμενο (1)… Χρονολογείται απ’ τα πρώτα χρόνια εμφάνισης του ανθρώπου και της προσπάθειας “κοινωνικοποίησής” του (2). Η έννοια του “αυθαίρετα δικού μου χώρου” που ενυπάρχει έντονα στο ζωϊκό και φυτικό βασίλειο, έγινε σύμφυτη μ΄αυτόν που διαθέτει ισχυρότερη φυσική ρώμη, πληθυσμική ή εξοπλιστική υπεροχή: το “δίκαιο της πυγμής” είναι η… δικαιοσύνη του. Ανέκαθεν η συμβίωση με τους άλλους (άτομα/έθνη) ήταν -και παραμένει- προβληματική, όταν δεν υπάρχει βούληση για ειρηνική συνύπαρξη.
ΔΙΕΘΝΗ δίκαια και Δικαστήρια, ατομικά δικαιώματα και οργανισμοί, θεσπίστηκαν για την επίλυση των διαφορών μεταξύ ατόμων και κρατών. Και ενώ τα όργανα εκδίκασης και απόδοσης δικαίου λειτουργούν, η εφαρμογή των αποφάσεώ τους επαφίεται στη βούληση του ισχυρότερου των διαδίκων (Τουρκία-Κύπρος, Ρωσία-Ουκρανία)! Οι διεθνείς οργανισμοί επίλυσης διαφορών, όπως το “Διεθνές Δίκαστήριο της Χάγης”, αδυνατούν στρατιωτικά να επιβάλλουν τις αποφάσεις τους. Απαιτείται ένα “διεθνές” επεμβατικό όργανο πρακτικής εφαρμογής του διεθνούς δικαίου. Σε περίπτωση πολέμου, η προσφυγή στον “Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών” ή στο “Συμβούλιο Ασφαλείας” αποφέρει μόνο ευχολόγια. Οι “κυανόκρανοι”, για παράδειγμα, είναι πολύ αδύναμοι για επιβολή του διεθνούς δικαίου!
Η ΕΛΛΑΔΑ και η Κύπρος, λαοί που ζουν επί αιώνες σ’ αυτήν την κομβική γωνιά της Ευρώπης/Μεσογείου, ανέκαθεν περιβάλλονταν από επιθετικούς γείτονες. Ήμασταν και είμαστε “ανάδελφον” έθνος, όπως το’θελε ο πρώην ΠτΔ Χρ. Σαρτζετάκης (1929-2022). Γι αυτό, υπερασπιζόμαστε μόνοι, με νύχια και με δόντια, μια ελιά, ένα βράχο, κάποιο μαρμάρινο κατάλοιπο, μια παράδοση, ένα ασβεστωμένο ξωκκλήσι, την απέραντη γλαυκή θάλασσά μας. Αυτήν που οι Τούρκοι αποκαλούν δική τους “γαλάζια πατρίδα” ή δικά τους “σύνορα καρδιάς”! Την “ψευδογαλάζια πατρίδα” των Τούρκων, με τόλμη και παρρησία, ο νυν πρωθυπουργός μας, απλώνοντας χάρτες και ντοκουμέντα, αποκάλυψε στο αμερικανικό Κογκρέσο πρόσφατα, το πόσο κίβδηλη -και επικίνδυνη για όλους- είναι…
… Η ΛΕΞΗ γείτονας στις σημερινές κοινωνίες δεν λέει και πολλά πράγματα… Ζούμε οι περισσότεροι σε διαμερίσματα πολυκατοικιών, μετέωροι ανάμεσα σε “καλούς” και “κακούς” συγκάτοικους. Βλέπουμε πολλά, ακούμε περισσότερα, βιώνουμε πρωτόγνωρες καταστάσεις, ιδιαίτερα όταν υπάρχουν στα ισόγεια “θορυβώδη” καταστήματα. Υπήρχαν και υπάρχουν πάντα προβλήματα, όπως η θέρμανση ή τα κοινοχρηστα, οι επισκευές κοινοχρήστων χώρων, οι ώρες κοινής ησυχίας, η αμφισβήτηση διατάξεων του κανονισμού, η καθαριότητα. Προβλήματα που παραμένουν σημεία τριβής, αντεγκλήσεων, ακόμη και δικαστικών προσφυγών! Πολλές φορές, στις αυθαιρεσίες γειτόνων επικρατεί η δική μας ένοχη υποχωρητικότητα: “Υπομονή!”, λες, “Ποιος τρέχει τώρα στα δικαστήρια;”, “Το μπελά σου, γυρεύεις με αυτόν…;” Ακούς και προτροπές του τύπου, “Όχι πολλά πάρε-δώσε με το γείτονά σου…” Έτσι, πολλοί φτάνουν στο σημείο να πουλήσουν το διαμέρισμά τους, ή να το εντάξουν στην πλατφόρμα aibnb προκειμένου να γλιτώσουν από ένα δύστροπο γείτονα! Δυστυχώς, όταν είναι να αγοράσουμε ή να νοικάσουμε διαμέρισμα, σπάνια ρωτάμε για… γειτόνους!
ΑΠΟΤΕΛΕΙ σοβαρό θέμα έρευνας η κακή σχέση των γειτόνων, ειδικά σε περιόδους κρίσεων, επειδή “ο κακός χρόνος περνάει, ο κακός γείτονας δεν περνάει”. Νομίζουμε πως για ψυχολόγους και κοινωνιολόγους θα είχε ενδιαφέρον σχετική έρευνα: άτομα που ζούν δίπλα-δίπλα, πάνω ή κάτω, που υποφέρουν, αγαπούν, μισούν, θυμώνουν ή αδιαφορούν, πώς είναι δυνατόν να γίνονται κακοί ή να μένουν “καλοί” οτιδήποτε κι αν συμβαίνει γύρω τους; Είναι, άραγε, “καλοί” στην αδυναμία τους να αντιδράσουν σωστά, ή επειδή φοβούνται επιδείνωση της κατάστασης;
ΥΠΑΡΧΟΥΝ βέβαια φωτεινές εξαιρέσεις που τιμούν την έννοια του “καλού γείτονα”. Ευτυχώς που έχουμε την τύχη -όσοι την έχουμε!- να απολαμβάνουμε καλούς γειτόνους: με χαμογελαστές καλημέρες, ξαφνικά τηλεφωνήματα ενδιαφέροντος, απρόσμενες χειρονομίες, ουσιαστικές βοήθειες (“Πρώτη βοήθεια του θεού, δεύτερη του γειτόνου”) και δώρα με ευχές στην πόρτα! Η παρουσία τους και η πάντα καλή διάθεσή τους είναι τόσο ευεργετικές, όσο μια ανοιξιάτικη βροχούλα (“Καλλιά έχω’ γω το γείτονα παρά τον αδερφό μου”).
ΟΜΩΣ, γενικά η έννοια του καλού γείτονα και της καλής “γειτνίασης” έχουν χαθεί· κι ας επιμένει η παροιμία να λέει πως “πλια μπρος θα δεις το γείτονα, παρά τον ήλιο”. Δέστε μόνο πόσο αλληλέγγυες στάθηκαν οι χώρες της ΕΕ προς την Ελλάδα (με την κρίση, το προσφυγικό, τώρα με το βραχνά Τουρκία). Δέστε σήμερα την Ουκρανία με την ωμή ρωσική εισβολή, ποια στάση κρατάει η “γείτων” επαμφοτερίζουσα Τουρκία, αλλά και την υποβολιμαία “άρνησή” αυτής της χώρας για διεύρυνση του ΝΑΤΟ με Σουηδία και Φινλανδία!
ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΕΣ κι οι γειτονιές δεν είναι όπως παλαιότερα στα χωριά ή τις παλιές μονοκατοικίες: πάνε οι αυλές με τα λουλούδια, τα συναπαντήματα, οι κοινές εκδηλώσεις κ.ά. Κάποιοι, βέβαια, καθιέρωσαν μια “Διεθνή Ημέρα Γειτόνων” (3)! Γιατί όχι; Ας μας το θυμίσει τέλος πάντων κάποιος, ότι ζούμε και αναπνέουμε τον ίδιο αέρα στον ίδιο πλανήτη· μένουμε κάτω από την ίδια στέγη, πονάμε, υποφέρουμε, αγαπάμε… Γιατί, λοιπόν, να αγνοεί ο ένας τον άλλο, να τον φθονεί ή να τον υποβλέπει καχύποπτα; Γιατί να κλεινόμαστε στους τέσσερις τοίχους, ενώ θα έπρεπε να ζούμε μαζί, να χαιρόμαστε με τη χαρά του άλλου, να συμμετέχουμε στη θλίψη του; (20-5-2022)
ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
-(1) Ησιόδου, “Έργα και Ημέρες”, 23–26: [ “... ζηλοῖ δέ τε γείτονα γείτων εἰς ἄφενος σπεύδοντ᾽· ἀγαθὴ δ᾽ Ἔρις ἥδε βροτοῖσιν. καὶ κεραμεὺς κεραμεῖ κοτέει καὶ τέκτονι τέκτων, καὶ πτωχὸς πτωχῷ φθονέει καὶ ἀοιδὸς ἀοιδῷ.”] (= Ο ένας γείτονας τον άλλον ζηλεύει που σπεύδει να πλουτίσει. Κι είναι αγαθή η Έριδα αυτή για τους θνητούς. Ο κεραμοποιός θυμώνει με τον κεραμοποιό κι ο ξυλουργός με ξυλουργό, ζηλεύει ο φτωχός τον φτωχό κι ο ένας τραγουδοποιός τον άλλο.)
-(2) Jean-Jacques Rousseau (1712-1778): Ένας από τους πιο επιδραστικούς φιλοσόφους στην περίοδο του γαλλικού “Διαφωτισμού”. Συγγραφέας του περίφημου “Du Contrat Social” (1762) (=Περί του Κοινωνικού Συμβολαίου)
-(3) Κάθε χρόνο στα τέλη Μαΐου γιορτάζεται η διεθνής Ημέρα των Γειτόνων που δεν έχει επισημοποιηθεί στην Ελλάδα.