ΤΟΥ ΑΠΡΙΛΗ

1.-ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΒΙΟΛΙ (Ιωάννη Πολέμη, 1862-

 

«Άκουσε τ΄ απόκοσμο το παλιό βιολί

μέσα στη νυχτερινή σιγαλιά του Απρίλη

στο παλιό κουφάρι του μια ψυχή λαλεί

με τ΄ αχνά κι’ απάρθενα της αγάπης χείλη.

 

Και τ’ αηδόνι τ’ άγρυπνο και το ζηλευτό

ζήλεψε κι εσώπασε κι έσκυψε κι εστάθη

για να δει περήφανο τι πουλί ειν’ αυτό

που τα λέει γλυκύτερα της καρδιάς τα πάθη.

 

Ως κι ο γκιώνης τ’ άχαρο, το δειλό πουλί,

με λαχτάρ’ απόκρυφη τα φτερά τινάζει

και σωπαίνει ακούγοντας το παλιό βιολί,

για να μάθει ο δύστυχος πως ν` αναστενάζει.

 

Τι κι αν τρώει το ξύλο του το σαράκι; τι

κι αν περνούν αγύριστοι χρόνοι κι άλλοι χρόνοι;

Πιο γλυκιά και πιο όμορφη και πιο δυνατή

η φωνή του γίνεται, όσο αυτό παλιώνει.

 

Ειμ` εγώ τ’ απόκοσμο το παλιό βιολί

μέσα στη νυχτερινή σιγαλιά του Απρίλη

στο παλιό κουφάρι μου μια ψυχή λαλεί

με της πρώτης νιότης μου τα δροσάτα χείλη.

 

Τι κι αν τρώει τα σπλάχνα μου το σαράκι; τι

κι αν βαδίζω αγύριστα χρόνο με τον χρόνο;

Πιο γλυκιά πιο όμορφη και πιο δυνατή

γίνεται η αγάπη μου, όσο εγώ παλιώνω.»

=========================================

 

2.-Δ. ΣΟΛΩΜΟΣ: ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ, ΣΧΕΔΙΑΣΜΑ Β΄, αποσπάσματα 1, 2

1

Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει`

Λαλεί πουλί, παίρνει σπυρί, κι η μάνα το ζηλεύει.

Τα μάτια η πείνα εμαύρισε` στα μάτια η μάνα μνέει`

Στέκει ο Σουλιώτης ο καλός παράμερα και κλαίει:

“Έρμο τουφέκι σκοτεινό, τι – σ’ έχω ‘γω στο χέρι;

Οπού συ μου ‘γινες βαρύ κι ο Αγαρηνός το ξέρει.”

2

Ο Απρίλης με τον Έρωτα χορεύουν και γελούνε,

Κι όσ’ άνθια βγαίνουν και καρποί τόσ’ άρματα Σα κλειούνε.

Λευκό βουνάκι πρόβατα κινούμενο βελάζει,

Και μες στη θάλασσα βαθιά ξαναπετιέται πάλι,

Κι ολόλευκο εσύσμιξε με τ’ ουρανού τα κάλλη.

Και μες στης λίμνης τα νερά, οπ’ έφθασε μ’ ασπούδα,

Έπαιξε με τον ίσκιο της γαλάζια πεταλούδα,

Που ευώδιασε τον ύπνο της μέσα στον άγριο κρίνο`

Το σκουληκάκι βρίσκεται σ’ ώρα γλυκιά κι εκείνο.

Μάγεμα η φύσις κι όνειρο στην ομορφιά και χάρη,

Η μαύρη πέτρα ολόχρυση και το ξερό χορτάρι`

Με χίλιες βρύσες χύνεται, με χίλιες γλώσσες κραίνει`

Όποιος πεθαίνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει.

Τρέμ’ η ψυχή και ξαστοχά γλυκά τον εαυτό της.”

——————————————————————————————

 

Δ. ΣΟΛΩΜΟΣ: ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ, ΣΧΕΔΙΑΣΜΑ Γ΄,

αποσπάσματα 6

“Έστησ’ ο Έρωτας χορό με τον ξανθόν Απρίλη,

Κι η φύσις ηύρε την καλή και τη γλυκιά της ώρα,

Και μες στη σκιά που φούντωσε και κλει δροσιές και μόσχους

Ανάκουστος κιλαϊδισμός και λιποθυμισμένος.

Νερά καθάρια και γλυκά, νερά χαριτωμένα,

Χύνονται μες την άβυσσο τη μοσχοβολισμένη,

Και πέρνουνε το μόσχο της, κι αφήνουν τη δροσιά τους,

Κι ούλα στον ήλιο δείχνοντας τα πλούτια της πηγής τους,

Τρέχουν εδώ, τρέχουν εκεί, και κάνουν σαν αηδόνια.

Εξ’ αναβρύζει κι η ζωή σ’ γη, σ’ ουρανό σε κύμα.

Αλλά στης λίμνης το νερό, π’ ακίνητό ‘ναι κι άσπρο,

Ακίνητ’ όπου κι αν ιδείς, και κάτασπρ’ ως τον πάτο,

Με μικρόν ίσκιον άγνωρον έπαιξ’ η πεταλούδα,

Που ‘χ’ ευωδίσει τς ύπνους της μέσα στον άγριο κρίνο.

Αλαφροίσκιωτε καλέ, για πες απόψε τι ‘δες`

Νύχτα γιομάτη θαύματα, νύχτα σπαρμένη μάγια!

Χωρίς ποσώς γης, ουρανός και θάλασσα να πνένε,

Ούδ’ όσο καν’ η μέλισσα κοντά στο λουλουδάκι,

Γύρου σε κάτι ατάραχο π’ ασπρίζει μες στη λίμνη,

Μονάχο ανακατώθηκε το στρογγυλό φεγγάρι,

Κι όμορφη βγαίνει κορασιά ντυμένη μες το φως του.»

=================================

 

• (Πασχαλιές μές΄απ΄τη νεκρή γη. Μουσική, Μ. Χατζηδάκις)

 

==================================

 

O Απρίλης δεν κατέχει από αμυγδαλιές, κυοφορώντας
πασχαλιές μέσα από τη βουρδουλιασμένη γη, αναδεύοντας
γνώση και θέληση, αρδεύοντας
προσκυνημένες ρίζες, με εαρινή βροχή.
Ηλίας Λάγιος, Η έρημη γη

 

=====================

Πριν έμπει Απρίλης άνθισε
του χρόνου η χαραμάδα,
λεν’, το φιλί τέτοιο καιρό,
έχει πιο νοστιμάδα.
Χρυστόστομος Γελαγώτης, Της άνοιξης φιλί

================================

Με την άμμο στα δάχτυλα έκλεινα τα δάχτυλα
Με την άμμο στα μάτια έσφιγγα τα δάχτυλα
Ήτανε η οδύνη-
Θυμάμαι ήταν Απρίλης όταν ένιωσα πρώτη φορά το ανθρώπινο βάρος σου
Το ανθρώπινο σώμα σου πηλό κι αμαρτία
Οδυσσέας Ελύτης, Ηλικία της γλαυκής θύμησης

 

====================================

Ο Μάης έχει τ’ όνομα κι ο Απρίλης τα λουλούδια και
Ο Μάης ρίχνει τη δροσιά κι ο Απρίλης τα λουλούδια
Του Απρίλη η βροχή κάθε κάμπος και φλουρί.
Τ’ Απριλιού κάθε σταλαγματιά, είναι βαρέλι λάδι
Δημοτικό

 

=========================

Την Άνοιξη μακριά σου είχα βρεθεί
Κι ο Απρίλης ρούχα πλουμιστά φορούσε
Η νιότη γέμιζε το καθετί
Κι ο Κρόνος ο βαρύς χασκογελούσε
Σέξπιρ, σονέτο 98, μετάφραση: cyrusgeo

Ο Απρίλης με τον Έρωτα χορεύουν καί γελούνε,
κι όσ’ άνθια βγαίνουν και καρποί τόσ’ άρματα σε κλειούνε.
……………………………………………………………………..
Λευκό βουνάκι πρόβατα κινούμενο βελάζει,
και μες στη θάλασσα βαθιά ξαναπετιέται πάλι,
π’ ολονυχτίς εσύσμιξε με τ’ ουρανού τα κάλλη.
Και μες στης λίμνης τα νερά, όπ’ έφθασε μ’ ασπούδα,
έπαιξε με τον ίσκιο της γαλάζια πεταλούδα,
που ευώδιασε τον ύπνο της μεσα στον άγριο κρίνο•
το σκουληκάκι βρίσκεται σ’ ώρα γλυκειά κι εκείνο.
Μάγεμα η φύσις κι όνειρο στην ομορφιά και χάρη•
η μαύρη πέτρα ολόχρυση καί το ξερό χορτάρι.
Με χίλιες βρύσες χύνεται, με χίλιες γλώσσες κρένει:
«Όποιος πεθάνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει».
Διονύσιος Σολωμός, Ελεύθεροι Πολιορκημένοι

Ο Απρίλης κ’ η Σελήνη μέσα στο άλσος
σμίξαν. Το μεσονύχτι μεθυσμένοι
πέρασαν μ’ ευθυμία.
Και τώρα στη γαλήνη είνε απλωμένη
ρεμβαστική ματιά, η μελαγχολία.
Μαρία Πολυδούρη, Φαντασία στο τραγούδι μιας νυχτερινής κιθάρας

 

==============================

Δεν μπορώ να μη σε βλέπω το χειμώνα
Δεν μπορώ να μη σε ιδώ το καλοκαίρι!
Τί είν’ ο Απρίλης με τα ρόδα του και μόνα,
σαν δεν έλθεις με τριαντάφυλλα στο χέρι!
Δεν μπορώ να φανταστώ και στον αιώνα
μια στιγμή του που να μη σε ξέρει.
Κωστής Παλαμάς, Αρραβώνας

 

============================

 

ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ το ρόπτρο-σκαραβαίος
το παράτολμο δόντι μες στο ψύχος του ήλιου
ο Απρίλης που ένιωσε ν’ αλλάζει φύλο
της πηγής το μπουμπούκι ό,τι που ανοίγει
Οδυσσέας Ελύτης, Το Άξιον Εστί

 

===================

Θα ‘ρθει ατέλειωτος Απρίλης
Σα γνώριμη δροσιά στα χείλη
Θα ‘ρθει ο χρόνος να σε πάρει
Σαν άνεμος απ’ το Βαρδάρη
Απρίλης (στίχοι – μουσική: Πράσσειν Άλογα)

 

===========================

Ένας ευαίσθητος Απρίλης, ένας αθέατος καιρός
γελάει το φρουρό της πύλης και βγαίνει ήλιος λαμπερός.
Πετά τα ρούχα του στρατιώτη, φορά πουκάμισο λευκό
και στην αγάπη του την πρώτη στέλνει ένα όνειρο γλυκό.
Ένας ευαίσθητος Απρίλης (στίχοι: Ηλίας Κατσούλης, μουσική: Παντελής Θαλασσινός)

=================================================

Κώστας Μόντης: Ποιήματα για την 1^η τα΄Απρίλη 1955

Κύπρος

«Στο πρώτο βλέμμα του ήλιου σου σωριάζομαι,

στην πρώτη καμπή τ’ ουρανού σου καταρρέω.» (1η Απριλιου 1955..Ημερα έναρξης του απελευθερωτικού αγωνα 1955-1959.)

=============================

 

Κυπριακή επανάσταση -Κωστας Μοντης

«Ευτυχώς που το αίμα δεν παίρνει οδηγίες απ’ το μυαλό,

ευτυχώς που μονάχα με την καρδιά έχει να κάνη,

που η καρδιά το κινεί,

γιατί ποιος ξέρει τι τσιγγουνιές εκείνο θα μας έκανε,

τι υπολογισμούς στις πιο κρίσιμες στιγμές

όταν θάπρεπε οπωσδήποτε να βάψουμε την άσφαλτο

κόκκινη,

όταν θάπρεπε οπωσδήποτε να πιτσιλλίσουμε τους

τοίχους κόκκινους. ((1962, 37)