Λυρισμός και Σολωμός (μερικοί παροιμιώδεις στίχοι)
Posted on 21 Απρ, 2020 in Κείμενα, Ποιηση | 0 comments
ΣΟΛΟΜΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ-ΔΙΑΛΕΧΤΟΙ ΣΤΙΧΟI
[Ο Διονύσιος Σολωμός
(Ζάκυνθος, 8 Απριλίου 1798 − Κέρκυρα, 9 Φεβρουαρίου 1857) ήταν Έλληνας ποιητής, πιο πολύ γνωστός για τη συγγραφή του ποιήματος «Ύμνος εις την Ελευθερίαν», οι πρώτες δύο στροφές του οποίου έγιναν ο εθνικός ύμνος της Ελλάδας και ύστερα της Κύπρου. Κεντρικό πρόσωπο της Επτανησιακής σχολής, ο Διονύσιος Σολωμός θεωρήθηκε και θεωρείται ο εθνικός ποιητής των Ελλήνων, όχι μόνο γιατί έγραψε τον Εθνικό Ύμνο, αλλά και διότι αξιοποίησε την προγενέστερη ποιητική παράδοση (κρητική λογοτεχνία, Δημοτικό τραγούδι) και ήταν ο πρώτος που καλλιέργησε συστηματικά τη δημοτική γλώσσα και άνοιξε το δρόμο για τη χρησιμοποίησή της στη λογοτεχνία, αλλάζοντας ακόμη περισσότερο τη στάθμη της.] Σύμφωνα με τις απόψεις του δημιουργούσε «από το ρομαντισμό μαζί με το κλασικισμό ένα [...]είδος μικτό, αλλά νόμιμο[...]».
Εκτός από τον Ύμνον εις την Ελευθερίαν, τα σπουδαιότερα έργα του είναι: Ο Κρητικός, Ελεύθεροι Πολιορκημένοι, Ο Πόρφυρας, Η Γυναίκα της Ζάκυθος, Λάμπρος. Το βασικό χαρακτηριστικό της ποιητικής παραγωγής του είναι η αποσπασματική μορφή: κανένα από τα ποιήματα που έγραψε μετά τον Ύμνο εις την Ελευθερίαν δεν είναι ολοκληρωμένο και με ελάχιστες εξαιρέσεις, τίποτα δεν δημοσιεύτηκε από τον ίδιο. Ο Κώστας Βάρναλης περιέγραψε εύστοχα την αποσπασματικότητα του σολωμικού έργου με τη φράση «…(Ο Σολωμός) πάντα τα έγραφε, αλλά ποτές του δεν τα έγραψε».]
Η ημερομηνία θανάτου του (9 Φεβρουαρίου, 1857) έχει οριστεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας]
——————————————————————————————————-
ΑΝΟΙΞΗ ΚΑΙ ΠΑΣΧΑ, χωρίς Διονύσιο Σολωμό δεν γίνεται:
ΣΤΙΧΟΙ:
["Όπου και να σας βρίσκει το κακό, αδελφοί,/ όπου και να θολώνει ο νους σας,
μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό και μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη.” (Οδ. Ελύτης)
- “Mε λογισμό και μ’ όνειρο, τι χάρ’ έχουν τα μάτια.”
Δ.Σ.
- “Στην κορυφή της θάλασσας πατώντας”
Δ.Σ
- Η δύναμή σου πέλαγο, κ’ η θέλησή μου βράχος.
Δ.Σ.
- “Μητέρα, μεγαλόψυχη στον πόνο και στη δόξα”
Δ.Σ
- “Πάντ’ ανοιχτά, πάντ’ άγρυπνα τα μάτια της ψυχής μου”
Δ.Σ
- «Δυστυχισμένε μου λαέ, καλέ και ηγαπημένε… Πάντοτ’ ευκολοπίστευτε και πάντα προδομένε!»
Δ.Σ
- “Ἀπ’ τὰ κόκαλα βγαλμένη τῶν Ἑλλήνων τὰ ἱερά,καὶ σὰν πρῶτα ἀνδρειωμένη,χαῖρε, ὢ χαῖρε, Ἐλευθεριά!
Δ.Σ
- “Δεν το ξερα να’ ναι η ζωή μέγα καλό και πρώτο”
Δ.Σ
- “μόλις εἶν’ ἔτσι δυνατὸς ὁ Ἔρωτας καὶ ὁ Χάρος. “
Δ.Σ
- “Άστραψε φως κι εγνώρισεν ο νιος τον εαυτό του”
Δ.Σ
- “Τότε σήκωσες το βλέμμα/Μες στα κλάμματα θολό,
Και εις το ρούχο σου έσταζ’ αίμα./Πλήθος αίμα Ελληνικό”
Δ.Σ
- “κι ἐφώναζα: «ὢ θεϊκιὰ κι ὅλη αἵματα Πατρίδα»”
- Δ.Σ
- “Με της μητρός μου φίλημα, με φούχτα γη της γης μου”
Δ.Σ
- “Όποιος πεθαίνει σήμερα, χίλιες φορές πεθαίνει”
Δ.Σ
- “Έστησ’ ο έρωτας χορό με τον ξανθό Απρίλη”
Δ.Σ
- “Ήταν για σένα τρεις χαρές στην πίκρα φυτρωμένες,
Όμως για μένα στη χαρά τρεις πίκρες ριζωμένες”
Δ.Σ
- “Τα σπλάχνα μου κι’ η θάλασσα ποτέ δεν ησυχάζουν”
Δ.Σ
- “Τρέμει η ψυχή και ξαστοχά γλυκά τον εαυτό της”
Δ.Σ
- “Δὲν εἶν’ πνοὴ στὸν οὐρανό, στὴ θάλασσα, φυσώντας οὔτε ὅσο κάνει στὸν ἀνθὸ ἡ μέλισσα περνώντας”
Δ.Σ
- “Σὰν πρῶτα ἐγὼ τὴν ἀγαπῶ καὶ θὰ κριθῶ μ’ αὐτήνη.”
Δ.Σ.
- “Και μες τη θάλασσα γλυκά βαστούσαν τα νερά μας”
Δ.Σ
- “Μου φαίνεται πως πάω και ταξιδεύω/Στην ερμιά του πελάγου εις τ’ όνειρό μου,
Με το κύμα, μες τς’ ανέμους παλεύω/Μοναχή, και δεν είσαι εις το πλευρό μου.”
Δ.Σ
