"Ο λόγος ο εφήμερος βαστά μόνο μια μέρα
το άρωμά του όμως κρατεί και νύχτα και ημέρα"
Στ.Γ.Κ., Νοε. 2010

Αισιόδοξοι ή απαισιόδοξοι;

Φτάσαμε στον πάτο της αδυναμίας μας, ως κυβέρνηση και λαός. Όλοι λέμε “να τα πάρει απ΄τους άλλους”, όχι από εμάς. Η αλήθεια είναι ότι έχει βάλει για τα καλά το χέρι του το κράτος στους μισθωτούς και συνταξιούχους-τα αιώνια υποζύγια του κάθε προβλήματος της χώρας.

Κάποτε θα φτάναμε κι εκεί, στον πάτο. Το θέμα είναι, όπως πάνε τα πράγματα, ποιος μπορεί να αισιοδοξεί ακόμη. Κι όμως:

Tι είναι όμως αισιοδοξία; Το αναρωτηθήκατε ποτέ;

H αισιοδοξία περικλείει αφ΄εαυτής την υπόθεση ότι  “μπορώ να κάνω κάτι για να αλλάξω αυτή την κατάσταση προς το καλύτερο”. Eμπεριέχει δηλαδή ελπίδα, αυτοπεποίθηση, αποφασιστικότητα και δημιουργικότητα.  Δυστυχώς οι περισσότεροι δεν κάνουμε τίποτε για ν΄αλλάξει αυτή η κατάσταση επαφιέμενοι στο μοιρολατρικό, “ας βγάλει το φίδι απ΄την τρύπα η κυβέρνηση. Γι αυτό ψηφίστηκε!”

Aντίθετα, η απαισιοδοξία περικλείει την υπόθεση ότι “ό,τι και να κάνω δεν θα προκαλέσει καμία διαφορά στον τρόπο που έχουν ή βαίνουν τα πράγματα”. Όταν είσαι αισιόδοξος, είσαι πρόθυμος να αναλάβεις δράση, μια και πιστεύεις ότι μπορείς να βελτιώσεις μία κατάσταση. Eπίσης, όταν ξεκινάς μία προσπάθεια, δεν την παρατάς με την πρώτη δυσκολία. Aυτό, στατιστικά, αυξάνει τις πιθανότητες ότι τα πράγματα θα αλλάξουν τελικά προς το καλύτερο.

Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι η αισιοδοξία είναι το ίδιο με τη θετική σκέψη. Στην πραγματικότητα όμως είναι πιο ωφέλιμη από τη θετική σκέψη, για τον πολύ απλό λόγο ότι δεν παραμένει στο επίπεδο της σκέψης, αλλά προχωράει και στην πράξη.

  • «Ξέρετε τι είναι ο απαισιόδοξος; Ένας άνθρωπος που πιστεύει ότι όλοι είναι αποκρουστικοί όσο αυτός και τους μισεί γι αυτό το λόγο» (Τζόρτζ Μπέρναρ Σω)

Κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει και μ΄εμάς;  Μισούμε την κυβέρνηση, μισούμε τους υπουργούς, μισούμε τις αποφάσεις. Αλλά, θέλουμε να φτιάξει το κράτος, να μην υπάρχουν αδικίες, να παταχθεί η φοροδιαφυγή, η διαφθορά, η διαπλοκή, το ρουσφέτι…

Ναι αλλά, αν δεν βάλουμε κι εμείς το χεράκι μας, υποστηρίζοντας τουλάχιστον ό,τι θετικό προσπαθεί να κάνει η κυβέρνηση, γιατί να περιμένουμε οι άλλοι να μας εμφυσήσουν την… αισιοδοξία; Η αισιοδοξία είναι στην αποδοχή των θετικών μέτρων και στην άρνηση των κατεστημένων που λυμαίνονται, δεκαετίες τώρα δημόσιο και άτομα…

Και ο καθένας μας αντιλαμβάνεται τι εννοούμε…

Στ.Γ.Κ.

Υ.Γ. Η ρήση στον πίνακα αριστερά είναι του Τσόρτσιλ:

  • «Ο απαισιόδοξος βλέπει δυσκολίες σε κάθε ευκαιρία και ο αισιόδοξος βλέπει ευκαιρίες σε κάθε δυσκολία»



4 Σχόλια

  1. Παναγιώτης

    Η αισιοδοξία ή η απαισιοδοξία έχουν να κάνουν κυρίως με το πως αξιολογεί καθένας ρεαλιστικά τα δεδομένα της πραγματικότητας. Ουδείς είναι απόλυτα αισιόδοξος, όπως και ουδείς είναι απόλυτα απαισιόδοξος. Άρα για τη θέση μας παίζει εξαιρετικά μεγάλο ρόλο η πληροφόρησή μας, όσο και η αποτίμηση αυτής με βάση την εμπειρία μας.
    Όπως λέει και ο Albert Schweitzer: “Αισιόδοξος είναι ένας άνθρωπος που βλέπει παντού πράσινα φανάρια. Απαισιόδοξος είναι κάποιος που βλέπει παντού κόκκινα. Ο αληθινά συνετός άνθρωπος έχει αχρωματοψία”
    Αν και για να πω την αλήθεια μου αρέσει περισσότερο η ρήση: “Απαισιόδοξος είναι ένας πολύ καλά ενημερωμένος αισιόδοξος”

    Η εκτίμηση ότι είναι ότι φτάσαμε στον πάτο ως κοινωνία-κράτος είναι μάλλον αισιόδοξη. Το βαρέλι μάλλον έχει και δεύτερο, κρυφό, πάτο, τον οποίο δεν έχουμε ακόμα φτάσει και ούτε ίσως έχουμε φανταστεί την ύπαρξή του. Και αυτός δεν θα έχει να κάνει πλέον με την οικονομική δυσπραγία όλων μας, αλλά με την εκμηδένιση της προσωπικότητας, της ελευθερίας έκφρασης και της διάθεσης για προσφορά του καθενός από εμάς.

    Κάποιες ομάδες πολιτών – ας τους χαρακτηρίσουμε αισιόδοξους – έχουν αρχίσει να αναλαμβάνουν δράση. Είναι αυτοί που δεν πληρώνουν διόδια ή εισιτήριο, είναι οι φοιτητές που εκφράζουν την αγανάκτησή τους στους πολιτικούς. Αυτοί είναι ενοχλητικοί για το πολιτικό σύστημα και ήδη σκέφτονται και υλοποιούν τρόπους δίωξής τους. Οι απαισιόδοξοι – ή ίσως πιο ρεαλιστές; – νέοι, πολλοί περισσότεροι σε αριθμό, ήδη έχουν αρχίσει να εγκαταλείπουν τη χώρα σε αναζήτηση ενός καλύτερου αύριο έξω. Η ψήφος του καθενός δεν μπορεί στην ουσία να αλλάξει κάτι ούτως ή άλλως σε ένα σύστημα που είναι εκ θεμελίων σαθρό…

    Το ζήτημα είναι: θα γίνουμε Αίγυπτος ή Λιβύη για να οδηγηθούμε σε κάποια λύση; Πιστεύω το πρώτο, είμαι αισιόδοξος.

    Παναγιώτης

  2. Παναγιώτη,
    Αισιοδοξία και απαισιοδοξία είναι οι δυο όψεις του ίδιου νομίσματος: της πραγματικότητας.

    Εξακολουθώ να πιστεύω ότι η απαισιοδοξία σ΄ένα άτομο είναι ένδειξη αδυναμίας του: κάποιος είναι απαισιόδοξος επειδή πιθανόν να αισθάνεται ανίκανος ή ανήμπορος να κυριαρχήσει στη ζωή του ή να τη τιθασεύσει. Γι αυτό και πανικοβάλλεται ευκολότερα…

    Ο κόσμος, όπως λέγεται, ανήκει στους αισιόδοξους. Έτσι, οι απαισιόδοξοι είναι απλοί θεατές των συμβάντων.

    Η αλήθεια είναι ότι η απαισιοδοξία είναι και θέμα ιδιοσυγκρασίας, χαρακτήρα δηλαδή. Ενώ η αισιοδοξία είναι θέμα θέλησης και ενεργητικής συμμετοχής στο γίγνεσθαι.

    Ο Όσκαρ Γουάιλντ εκμηδενίζοντας τον απαισιόδοξο λέει: “απαισιόδοξος είναι εκείνος που μεταξύ δυο κακών διαλέγει και τα δύο!”

    Κι έτσι κι αλλιώς στην Ελλάδα που ζούμε σήμερα, και οι αισιόδοξοι και οι απαισιόδοξοι φοβούνται το ίδιο πράγμα: την αλήθεια. Που κανείς πολιτικός δε μας τη λέει. Κι ούτε πρόκειται να μας τη πει…

    …Εν πάση περιπτώσει, ευχαριστώ για τις πολύ λογικές απόψεις σου, έστω κι αν διαφωνώ με μερικές. Έτσι υπάρχει κι ο διάλογος.

    Στ.Γ.Κ.

  3. Συμφωνώ ότι η απαισιοδοξία είναι ένδειξη αδυναμίας. Πιστεύω ότι μπορεί κάποιος να έχει μια αρκετά σφαιρική αντίληψη των εκάστοτε συνθηκών και όσο “απαισιόδοξες” και αν είναι αυτές να αρνείται πεισματικά να παραδοθεί στον κυκεώνα των καιρών. Άλλωστε “η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία”.

    Διαφωνώ στο ότι πρέπει να “επιβραβεύσουμε” την κυβέρνηση για ότι θετικό έχει κάνει. Η συντριπτική πλειοψηφία των μέτρων που έχουν παρθεί μέχρι τώρα είναι καθαρά αντιλαϊκά (μείωση των μισθών όλων των δημοσίων υπαλλήλων ανεξαρτήτου ιδιότητας, αναμόρφωση εργασιακών συμβάσεων υπέρ των εργοδοτών, αύξηση διοδίων και εισιτηρίων, κ.α). Ταυτόχρονα τα μεγάλα “κεφάλια” συνεχίζουν να προστατεύονται από ένα σαθρό σύστημα αχανούς γραφειοκρατίας και ασύδοτης ατιμωρησίας. Θεωρώ ότι για να κρινόταν το έργο της κυβέρνησης επιτυχές θα έπρεπε εξαρχής τα μέτρα να στρέφονταν ενάντια στη ρίζα του κακού, σε αυτήν την παρασιτική ολιγαρχία, και όχι στον μικροαστό ο οποίος μπορεί σε ένα βαθμό να φέρει κάποια ευθύνη της κατάστασης αλλά στην ουσία είναι “βαποράκι” και κληρονόμος μίας πυραμιδοειδούς παρακμής. Στο κάτω κάτω βλέπουμε ότι πλήττονται σε μεγάλο βαθμό ηλικίες 25 – 35 οι οποίες είναι τουλάχιστον ανήθικο να κατηγορούνται ότι φέρουν μερίδιο ευθύνης της σημερινής κατάστασης.

    Κατά τη γνώμη μου η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ συνεχίζει να κάνει αυτό που έκανε πάντα, δηλαδή να ευνοεί κυρίως την κεφαλαιούχο τάξη. Απλά τώρα αξιοποιώντας τις συνθήκες των καιρών και με την πρόφαση της κρίσης βρίσκει εύφορο έδαφος για να ανακατανείμει το ήδη άνισο κεφάλαιο.

  4. Μανώλη,
    Δυστυχώς, όλες οι μεταπολιτευτικές κυβερνήσεις υπάγονται στο πλαίσιο στο οποίο σωστά τις τοποθετείς. Δηλαδή της ανακύκλωσης μιας “παρασιτικής ολιγαρχίας”-όπως την ονομάζεις- και στην οποία πρέπει να προσθέσουμε και τους βουλευτές που δεν ψηφίζονταν παρά για να κάνουν μόνο ρουσφέτια.

    Δυστυχώς αυτή τη νοοτροπία προσπάθησε το ΠΑΣΟΚ να περιορίσει με τον ΑΣΕΠ (μέσα δεκαετίας ΄90;) που στα χέρια της Ν.Δ. έγινε διάτρητος νόμος. Τόσο που παρ΄ολίγο να καταργηθεί εκ των πραγμάτων (των ασύστολων διορισμών απ΄το “παράθυρο”). Τώρα εφαρμόζεται στους πάντες και για τα πάντα (έτσι πιστεύουμε).

    Δυστυχώς υπάρχει ακόμη η ασυδοσία στην ατιμωρησία επίορκων υπαλλήλων ή άλλων που καθυστερούν εσκεμμένα να εκδώσουν μια άδεια (π.χ. πολεοδομίες) προσδοκώντας το “γρηγορόσημο”. Οι νοοτροπίες δεν αλλάζουν με τους νόμους, αλλάζουν με το σφίξιμο και την απαίτηση-ακόμη και την καταγγελία-ημών των ιδίων. Κι ακόμη δεν φτάσαμε σ΄αυτό το επίπεδο, γιατί φοβόμαστε. Και γιατί δεν υπάρχει δικαιοσύνη που να ενεργεί αυτόκλητα. Στη Γερμανία-που τόσο μισούμε-ο ιδιώτης θεωρεί φυσικότατο να καταγγείλει ένα παράνομο παρκάρισμα, χωρίς να θεωρείται από κανέναν ρουφιάνος. Εδώ;

    … Για “να γυρίσει ο ήλιος της δικαιοσύνης” στη χώρα μας θέλει δουλειά-μα πολλή δουλειά-που αυτή κυβέρνηση από μόνη της δεν το μπορεί. Ή, μια ανατροπή και να αναλάβουν νέα μυαλά.
    … Αλλά υπάρχουν αυτά; Όχι πάντως στο τωρινό πολιτικό σύστημα. Ούτε πολύ περισσότερο βέβαια θα ανακύψουν αυτά τα μυαλά από μια επανάσταση τύπου Αιγύπτου, Τυνησίας ή Λιβύης. Κάτι τέτοιου θα μας φέρει σ΄ένα αλληλοφάγωμα χωρίς τέλος, όπως στον εμφύλιο. Στις βορειαφρικανικές χώρες η εξέγερση εκκολάφτηκε δεκαετίες πριν και είναι φυσιολογικές, όταν ο πολίτης ζει με 1 1/2 ευρώ τη μέρα, ενώ υπάρχει τεράστιος πλούτος για εκμετάλλευση που στην Ελλάδα δεν υπάρχει.

    -Η λύση, υπομονή και εκλογές. Δεν μας αρέσει αυτός, υπάρχει ο άλλος. Δεν μας αρέσει ο άλλος, θα βρεθεί ο τρίτος. Αλίμονο αν αυτοκαταργήσουμε τη στοιχειώδη δημοκρατία που έχουμε…

    Να είστε καλά
    Στ.Γ.Κ.

Σχολιάστε